________________
૩૫૪
લશ્કરને મુકડેન તરફ હાંકયું. મુકોન મુકામે વિશ્વયુદ્ધ પહેલાંની સૌથી ભેટી કલ્લેઆમ શરૂ થઈ. જર્મની અને કાજો રશિયાની મદદે આવવાની તૈયારી બતાવી, પણ પ્રેસીડેન્ટ રૂઝવેલ્ટે જણાવી દીધું કે તેમ થશે તે પોતે જાપાનની મદદે જશે. જાપાનને તેના પિતાના જ પાણીમાં ભીડવા રશિયાએ મોટા દરિયાઈ કાફલા સાથે કેપ ઓફ ગુડહેપની પ્રદક્ષિણા કરી લાંબી કુચ કરી. જાપાનને વડે એડમીરલ ગે હતા. ટગેએ રેડીઓને પહેલીવાર ઉપયોગ કર્યો અને રશિયાની નૌકા સેનાની હીલચાલ પર ચોકી રાખો. ૧૯૦૫ ના મેની ૨૭ મી તારીખે એ રશિયા પર તૂટી પડ્યો. એણે એકે એક સેના નાયકને સાદ દીધું કે જાપાનની શહેનશાહત આ યુદ્ધમાં જ વિકાસ પામશે કે વિનાશ પામશે. જાપાનના ૧૧૬ સિપાઈઓ મરાયા અને પ૩૮ ઘવાયા, જ્યારે રશિયાના ૨૦૦૯ મુડદાં દરિયા પર તરતાં હતાં, અને ૭૦૦૦ કેદીઓ પકડાયા હતા. રશિયાના દરિયાઈ કાફલામાંથી ત્રણ જહાજ જીવતાં પાછાં ગયાં.
જાપાનના સમુદ્રમાં થયેલી આ લડાઈએ ઈતિહાસને નવું મૂલ્ય આપ્યું. પૂર્વમાં પથરાતા યરપીય શાહિવાદને અટકાવી દીધો, અને એશિયાભરમાં ક્રાંતિનું આંદોલન જગવ્યું. આજનો યુગ એ આદેલનથી તરબોળ થયેલે દેખી શકાય છે. એશિયાએ આંખ ઉઘાડી જોયું કે એશિયાનો જ એક નાનું સરખો ટાપું યુરેપની મહાન સત્તાને હરાવી શકે છે. ચીન અને હિન્દને સ્વાતંત્ર્યનાં સ્વપ્ન આવવા માંડયાં.
પણ જાપાનને એશિયાના કોઈ પણ દેશની સ્વતંત્રતાની પડી ન હતી, અને યુરોપની જેમ એશિયામાં ચરવા નીકળવું હતું. હારેલા રશિયા પાસે જાપાને કોરિયાની અંદર પોતાની પતિને સ્વીકાર કરાવ્યું અને પછી ૧૯૧૦ માં જ એણે ખૂબ પ્રાચીન
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com