________________
૩૨૭૩
તીએ જાપાનનાં ગામેાને વિકરાળ ઝાલા ખવડાવ્યા, લાખા જાપા– નીએના દેવભૂમિપર રામ રમી ગયા. ૧૭૦૩માં બીજો કંપ થયે અને એકલા ટાકિયેામાં ૩૨,૦૦૦ જાનને જમતા ગયા. ઈ. સ. ૧૮૮૫માં પાછુ જાપાની પાટનગર હિલેાળે ચઢયું અને ફાટેલી ધરતીમાં હજારે હજમ થઈ ગયાં અને મડદાંનાં ઢગનાઢગ ગાડાંમાં ભરાભરાઈ ને દનાયાં. ૧૯૨૩માં ફરીવાર ધરતી મૂછ અને ધરતીના પેટમાંથી ચિચિયારી કરતી જ્વાલાએ ભભૂકી ઊઠી. ટેકિ ચેામાં એક લાખ માણસ મરણ પામ્યાં અને ચેાકાહામામાં ૩૭,૦૦૦ શમી ગયાં તથા ખુદ્દ ભગવાનને વહાલું એવું કાળાકુરા આખું ભૂંસાઈ ગયું. જાપાનના લેાકેા એક પછી એક દોડવા આવતા આ કુદરતી આક્રમણથી અકળાઈ ગયા. અને ઘણાખરાને તેા ભગવાને ખાસ બનાવેલા જાપાની ટાપુઓ માટે નિરાશા ઊપજી પણ છેવટે લેાકકથાએ આ કુદરતી સંકટને દંતકથામાં વણી લીધાં અને કહ્યું કેઃ~~~ટાપુઓની નીચે કાઈ દૈવી માછલી જાગી ઊઠી છે અને આળસ મરડે છે ત્યારે બધા ટાપુએ હચમચી ઊઠે છે. એવી અનેક રીતેાથી જાપાનનાં વતનીએએ પેાતાના મન મનાવ્યાં અને જાપાનના ધરબાર છેડવાં નહિ. પછી ધીમે ધીમે જાપાન ધરતીકંપથી ટેવાઇ ગયું અને જાપાનની નિશાળમાં ભણતાં છે!કરાએ પણ ધરતીકંપથી થતા અવારનવાર આંચકાઓને હસી કાઢવા લાગ્યા. પછી આખી પ્રજા ધીરજથી, હિંંમતથી અને બહાદુરીથી ધરતીક પના ઝેલા ખાતી ઉદ્યોગવાદ તરફ ઊંધે માથે આજે ધસી રહી છે.
એવા જાપાનના મૂળ વતનીઓ કાણુ હતા અને ચાંથી આવ્યા તે સવાલ કાઇપણ સ`સ્કૃતિની શરૂઆતને પ્રથમ પ્રશ્ન કહેવાય. પણ જાપાનની પ્રજાની શરૂઆતમાં એવા સવાલા જોઈએ તેટલા સ્પષ્ટ નથી. એમ લાગે છે કે જાપાનમાં ત્રણ તત્ત્વા એક પ્રજા બનીને રહ્યાં છે. એમાંનું પહેલું તત્ત્વ ઐતશમાં થઈ તે જાપાનમાં પેઠેલા પ્રાથમિક દશાના ગેારા લેાકેાનું છે. એ લેકે! આમુર નદીના
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
