________________
ઈ. . ૩૫૦૦ વર્ષ પહેલાં ઉરનગર રાજ્યને ઈતિહાસ ખૂબ ભવ્ય હતો. ત્યાંના એક ઉરએંગર નામના રાજાએ પશ્ચિમ એશિયાપર પાસીફીક સામ્રાજ્ય જમાવ્યું અને આખા સુમેરિઆ માટે કાયદાની જાહેરાત કરી. ઉરનગર યુક્રેટીસમાં ચાલતા વેપારથી ખૂબ આબાદ થયું હતું. એ નગરને ઉરએંગર રાજાએ મંદિરેથી શણગાર્યું હતું તથા લારસા, ઉરૂક અને નિપુરમાં મેટી મેટી ભવ્ય ઈમારતો બાંધી હતી. એના એક ડુંગી નામના દીકરાએ એના કામને અઠ્ઠાવન વર્ષ સુધી આગળ ધપાવ્યું અને એટલા ડહાપણથી રાજ્ય કર્યું કે લોકેએ એ રાજ્યને સુવર્ણયુગ માન્યો તથા રાજા ડુંગીને દેવ તરીકે પૂજ્ય.
પણ એ સોનેરી રંગ સરી જતા હતા. પૂર્વમાંથી ઇલેમાઈટસ અને પશ્ચિમમાંથી એમોરાઈસ ટોળીઓ ઉપર ધસી આવી. ઉરના આરામનો અંત આવ્યો. ઉરનો શાન્તિ નાશ પામી. ઉરને રાજા કેદ થયો અને ઉરનગર ખંડેર બન્યું. ઉરનગરની દેવી ઇશતારની મૂર્તિને મંદિરમાંથી ઉખેડી નાંખવામાં આવી. એ કલેઆમનો ઈતિહાસ આલેખતી એક કવિતાના રૂદનને સ્વર ચાર હજાર વર્ષ પહેલાંથી આજ સુધી સંભળાય છે. એ ઉરનગરની દેવી આઠંદ કરતી કહે છે કે, “એ લેકેએ મને ભ્રષ્ટ કરી. ગંદા હાથે એ લોકેએ મારા દેહને ચૂંથી નાખ્યો. જાણે હું ભયથી મરણ પામી. હું ખૂબ દુઃખી છું. એ લોકોને મારા તરફ જરાએ ભાવ હતો નહિ. એ લોકોએ ભારાં વસૅ ઉતરાવી નાખ્યા અને તે વચ્ચે એમની સ્ત્રીઓને પહેરાવ્યાં. એ લોકોએ મારે અલંકાર ઝૂંટવી લીધા અને એ અલંકારથી પોતાની દીકરીએને શણગારી. એ લેકે મારા મંદિરમાં ધસી આવ્યા. હું બીકથી ધ્રુજી ઊઠી. મારા મંદિરની દિવાલો ચમચી ઊઠી. દેવળમાંનાં કબૂતરો ઊડી ગયાં. એ લોકે દેવળમાં મારી પાછળ પડ્યાં. ફફડી ઊઠેલાં કબૂતરની જેમ ધ્રુજી ઉઠી. જેમ કબૂતરે પાછળ બાજ પડે તેમ છે કે મારી પાછળ પડ્યા, અને મને શોધી કહાડી.”
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com