________________
૨૯૨
તથા સ્ત્રીઓને ફૂલોને ખૂબ શેખ હોય છે. ઈ. સ. ૯૭૦ માં ચીની પ્રજામાં છોકરીઓના પગ બાંધવાનો રિવાજ શરૂ થયો. સાત વર્ષની ઉમ્મરથી છોકરીઓના પગ બાંધી દેવામાં આવતા હતા તથા પુરુષોને જાતીય આનંદ આપે એવી રીતે નાના પગ વાળી સ્ત્રીઓ ચાલતી હતી. એવા સ્ત્રીના પગ વિષે વાત કરવી કે પગ તરફ જોવું તે અવિનય મનાવા માંડ્યો એટલું જ નહિ પણ સ્ત્રીના પગના બૂટની વાત. કરવી તેમાં પણ જાતીય સંકેચ સેવાવા લાગ્યા. ધીમે ધીમે પગ બાંધવાને એ રિવાજ આખી ચીની પ્રજામાં ફેલાઈ ગયો અને મંચુ તથા તાતાર લેકોએ પણ તે સ્વીકાર્યો. શહેનશાહ કાંગશીએ એ. રિવાજને બંધ કરવાનો પ્રયત્ન કર્યો પણ તેને નિષ્ફળતા મળી. આજે ચીનના જીવનમાં ચાલી રહેલી ક્રાન્તિ તેનો નાશ કરી રહી છે.
ચીનાઈ ભાષા દુનિઆની બીજી ભાષા કરતાં ખૂબ જુદી પડતી. હતી. એ ભાષાના મૂળાક્ષર હતા નહિ, જોડણી હતી નહિ; વ્યાકરણ હતું નહિ. આ બધાં ભાષાનાં અંગ શિવાય પૃથ્વી પરની સૌથી જૂની અને સૌથી વધારે વસતી વાળી એવી ચીની પ્રજાએ વાણુનો. વ્યવહાર ચલાવ્યો છે. એ ભાષાને દરેક શબ્દનામ ક્રિયાપદ વિશેષણ કે ક્રિયાવિશેષણ એના અવાજ કે ઉચ્ચાર પ્રમાણે બની શકે છે. એક એક શબ્દના ચારથી નવ સુધીના જુદા જુદા અવાજે હોય છે જે પ્રમાણે તેને અર્થ કરવામાં આવે છે. હું શબ્દ અગણેતર અર્થવાળા છે. શી શબ્દના ઓગણસાઠ અર્થ છે તથા કુ શબદના એગપુત્રીસ અર્થ છે. દરેક અર્થ સાથે ઉચ્ચારને અવાજ બદલાય છે. ચીનની લખાણભાષા ચિત્રો કે આકૃત્તિઓમાં બનેલી છે. એ ભાષામાં છસો ચિહ્નો મુખ્ય છે. દરેક શબ્દ ઉપરાંત એકે એક વિચારનું પિતાનું સ્વતંત્ર ચિહ્યું છે. દાખલા તરીકે એક ચિહ્નનો અર્થ છેડે થાય છે. બીજાને અર્થ ધોળો ઘોડે થાય છે. તથા ત્રીજાને અર્થ કપાળમાં ઘેળા ચિહ્નવાળો ઘેડે એવો થાય છે. પક્ષી અને મોઢાને અર્થ નાવું એ થાય છે. છાપરા નીચે ઊભેલી સ્ત્રીનો અર્થ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com