________________
૨૮૬
સેાનાના ઢગલા જોયા છે તથા એવા પ્રદેશમાં રહ્યા છે કે જ્યાં લગ્ન પહેલાં કૌમારાવસ્થા મટી જતી હતી તથા જ્યાં લેકે પેાતાની દીકરીએ અને સ્ત્રીઓને ઉપભેાગ મહેમાનને છુટથી કરવા દેતા હતા. એવી એવી અનેક વિચિત્ર વાત પેાતાને ત્યાં ઇટાલીમાં આવીને કરતા હતા. એ વાત! કરનારામાંના એકને તેની વિચિત્ર વાર્તાને અનુરૂપ એવા માર્કો મીલીયન્સ નામથી એળખતા હતા.
એ માર્કા એના બાપા સાથે સત્તર વર્ષની ઉમ્મરે લીખાનેન પતાને એળંગીને મેસેાપેટેમીઆ થને પર્શિયન અખાત તરફ ગયા હતા અને ત્યાંથી પ આ ખુરાસાન અને બાલુ થઇને પામીરના ઉચ્ચ પ્રદેશ તરફ ગયા હતા. ત્યાંથી એ લેાકેા વણઝારાએ સાથે ધીમે ધીમે કાસ્ગર અને ખેાટાન તરફ પહોંચ્યા હતા અને ગેાખીના રણમાં થઇને શાન્તુની મહાન દિવાલમાં પેઠા હતા. ત્યાંના મહાન ખાને તેમને પશ્ચિમના નમ્ર પ્રતિધિનિ તરીકે આવકાર આપ્યા હતા. એ ખાન કુલાઈ ખાન હતા. તથા ચીનને માલિક અની ખેડા હતા. ઇતિહાસ કહેતા હતા કે એણે અને એના માંગાલ પૂર્વજોએ ચીનને જીત્યું હતું. માંગેાલ લેકે ઉત્તર પશ્ચિમ તરફ્તે પ્રદેશ ણુ બની જતાં ત્યાંના માંગેાલ અથવા મીર લેકે નવાં ખેતરે જીતવા નીકળી પડયા હતા તથા એ વિજયી બનતા મેગેલ લે!કા આખે। એશિયા તથા યુરેાપના થાડા ભાગે જીતતા સુધી અટકવા નહોતા. એમની ફૂચ વર્ષોં સુધી વિજયંત આગળ ને આગળ વધતી હતી તથા એમની તરવારે। અટકવ્યા વિના લેહી ટપકાવતી હતી. એમને એક ભયંકર સરદાર જંગીસખાન નામને હતા. જાણે માણસના લેાહીની છેઠળ ઉછાળવા જ જન્મ્યા હાય એવે એ પ્રચ'ડ હતા. એની તેર વર્ષની ઉમ્મરે માંગેાલ લેાકાની જુદી જુદી ટાળી એણે એક કરી હતી અને એ એકતા અને વિનાશમાં એના ત્રાસવાદ એ સૌથી સફળ હથિયાર હતું. એના હાથે જે મરતાં નહી' તે કેદ પકડાતાં અને જે કેદ પકડાતાં તેમને લાકડાના
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com