________________
૨૬૨
નમ્યા તથા ચીનની સંસ્કૃતિમાં પહેલી વાર ઈટ અને પત્થરનાં મકાન ચણાવ્યાં. આકાશી પદાર્થોની ગતિને અભ્યાસ કરવા વેધશાળાઓ ઊભી કરી. તથા જમીનની નવેસરથી વહેંચણી કરી. આ રીતે ચીની પ્રજાએ પિતાને હજાર વર્ષને ઇતિહાસ બે ચાર રાજાએના હાથમાં સોંપી દીધું છે. તથા અનેક સૈકાઓની પ્રજાઓએ ખૂબ મહેનત અને ગડમથલથી કરેલી શોધખેળાનું માન પણ પિતાને ગમી ગયેલા એવા રાજાઓને માથા પર મૂકી દીધું છે. એવા ચીની સંસ્કૃતિની શરૂઆતના પાંચ રાજાઓમાંને છેલ્લો એક શુન નામનો હતો. એ પિતાના કુટુંબને ખૂબ ચાહતો હતો. એણે હોંગહો નદીના જળપ્રલયામાંથી પોતાની પ્રજાને બચાવી હતી. એણે વખતના માપ સ્વીકાર્યા હતાં. વજન અને માપનાં ચેકસ ધારણ નકકી કર્યા હતાં. ચીની નિશાળમાં બાળકોને પડતા ભાર ઓછા કર્યા હતા. એ રાજા સાથે યુ નામને મેટે એજીનીઅર રહેતે હતો. એણે નવ પર્વતોને કાતર્યા હતા. અને એ જ રાજાના સમયમાં ચોખાને દારૂ શોધી કાઢવામાં આવ્યો હતો પણ એ દારૂ યુએ ત્યારે તેણે દારૂની
પ્યાલી જમીન પર પછાડતા કહ્યું કે આ દારૂ એક દિવસ આખા રાજનો નાશ કરશે. એણે દારૂની શોધ કરનારને દેશનિકાલ કર્યો. પછી એ ખૂબ પ્રાચીન એવો રાજવંશ એક શી નામના શહેનશાહના સમયમાં નાશ પામ્યો,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com