________________
૧૧૩
હતા. એણે યહુદી લેાકેાના દેવને માન આપ્યું. એબીલેશનના દેવદેવીએને પણ પૂજ્યાં અને દરેકને ધાર્મિક સ્વાતંત્ર્ય આપી પેાતાને ઘેર પાછે! ગયા. એણે એબીલેાનના રાજાએ લૂટેલા ધનના ભંડારામાંથી પેાતાને વતન પાછી જતી યહુદી પ્રજાને જોઈ એ તેટલી વાટ ખરચી આપી પણ અત્યાર સુધી એબીલેાનમાં રહેલા ધણુ! યુવાન યહુદી લેકે એબીલેાનની ધરતી પર જામી ગયા હતા. કેટલાક તે! જમીનદારે ને વેપારીએ પણ બન્યા હતા. એમણે એ બધી મિલકત છેડી ખંડેર અનેલી જેસેલમની પવિત્ર પિતૃભૂમિમાં જવાની ના પાડી. સીસના ગયા પછી બરાબર એ વર્ષ પછી એમીલેનથી એક મેટા કાલા પચાસ વર્ષ પછી પાછે. જેરૂસેલમ જવા નીકળ્યે પણ એ દરમ્યાન તે જેસેલમમાં બીજા સેમિટિક લેકા આવીને વસ્યા હતા. અને જમીનેાના માલિક અન્ય! હતા. વતન પાછા આવતા આ નવા યહુદી લેકે!ને પર્શિયાના રાજા ડેરીઅસે વતનમાં ક્ીવાર વસવાની સગવડ કરી આપી. એ લેાકેાએ પેાતાના ભગવાનનું મદિર બંધાવ્યું. ધીમે ધીમે જેસેલમ પાછું યહુદી લેાકેાનું નગર બન્યું. એમના વસવાટ પછી પાછાં વીશ વર્ષે જેસેલમ ભગવાનના સ્વેત્રોથી ગાજી ઊઠયું. ફરીવાર યહુદી લેાકેાને પેાતાના વતન પેલેસ્ટાઈનને જોરદાર અનાવવાનાં સ્વપ્ન આવવા લાગ્યાં.
પણ હવે ફરીવાર પેલેસ્ટાઈનને લશ્કરી રાજ બનાવવું અશક હતું. જુડીઓ પસે હવે લશ્કરે કે દાલતના ઢગલા રહ્યા નહેાતા, પર્શિયાની રાજકીય સરદારી નીચે હવે જીડીઆ ધાર્મિકરાજ બનતું હતું, અને આચાર વિચારામાં ધર્મગુરુઓની સરદારી ધરાવતું હતું. ઈ. સ. પૂ. ૪૪૪ ને! સમય હતેા. ઈઝરા નામના એક વિદ્વાન ધર્મીગુરુએ બધા યહુદી લેાકેાનું સંગઠન કર્યું. એક મેટી ધાર્મિક પરિષદ ખેલાવી અને તેમને પેસ્ટાઈનના પતન પહેલાં અને જેરૂસેલમના વિનાશ પહેલાં મહાન મે!સીસે લખેલી ભગવાનની કાયદાપાથી ફરી વાર વાંચી સંભળાવી. પેલેસ્ટાઈનમાં સાત
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
