________________
૧૦૬
જમીન પર જવ, ઘઉં, દ્રાક્ષ, એલીવ, અંજીર, ખજૂર વગેરે અનેક જાતનાં ક્ળા પાકતાં હતાં.
પણ પછી વેપારના સંગમાં યુદ્દો આવ્યાં અને યુદ્ઘના ખૂનખાર જંગામાં પેલેસ્ટાઇનની ધરતી પરના કૂવાએ પૂરાઈ ગયા. નહેરા તૂટી પડી અને તળાવા સૂકાઈ ગયાં. ધીમે ધીમે પેલેસ્ટાઈનની ધરતી પર રણુ પથરાતું ગયું અને ચેડાંજ વર્ષોમાં તે। સકાએના શ્રમે રચેલાં સ`સ્કૃતિના સ્વરૂપા વિખાઈ જવા માંડયાં.
એવા પેલેસ્ટાઈનના ઇતિહાસ ઘણા જૂના છે, યહુદીલે!કે એમ માને છે કે અશ્રાહામના અનુયાયીએ સુમેરિયામાંથી ઈ. પૂ. ૨૨૦૦ વર્ષાં પહેલાં આવ્યા અને પેલેસ્ટાઈનમાં વસ્યાં પછી પેલેસ્ટાઈનને ઇજીપ્તનાં લશ્કરાએ તારાજ કર્યું અને યહુદીલેાકાએ ગુલામ તરીકે ઇજીપ્તમાં પ્રવેશ કર્યાં. ત્યાર પછી ધીમે ધીમે પેલેસ્ટાઈનમાંથી થેડા યહુદીલેકે ઇજીપ્તમાં વસવા ગયા. એ રીતે ઇજીપ્તમાં વસેલા યહુદીલોકેાના બાળકોનું પ્રામાણ વધતું જ ચાલ્યું. જ્યારે મે!સેસે યહુદી લોકોને સીનાઇ પ ત તરફ દેર્યાં ત્યારે તે એક હજાર વર્ષ પહેલાં નક્કી થયેલા રસ્તે જતાં હતાં. એ રસ્તાનાં રણેામાં એ કાને ચાળીસ વર્ષ સુધી રખડવું પડયું અને કેનાનને જીતવું પડયું. એ વિજેતાઓએ કૅનાનમાં વસતા લેાકેાની જેટલી કતલ થઈ શકે તેટલી કરી અને વધી પડેલી સ્ત્રીઓની સંખ્યાને પરણી ગયા. કૈનાનને પચાવી પાડનારા ધાર્મિકા એમ માનતા હતા કે એમને એ લેાની કતલ કરવાને ભગવાનને આદેશ થયેા હતા. એવા આદેશને સાંભળનારાઓએ એ કતલને ખૂબ આનંદથી ઊજવી અને સવાલાખ માણસાને મારી નાંખ્યાં. એ વિજેતાએ સાથે એ સરદારેા હતા. એક મેાસેસ અને ખીજો જોશુઆ મેસેસ મહાત્મા હતા. અને તેથી ખૂબ સ્થિર એવા રાજકારણી પુરુષ હતા. જોશુઆ આંખ મીચીને તલવાર ચલાવે એવા સીધાસટ ચાહો હતા. મેાસેસને અંતરના અવાજો સંભળાતા હતા અને દેવા સાથે મુલાકાત થતી હતી. એટલે
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com