________________
કુશાનસત્તાના તથા
[ નવમ ખંડ
Formation of five Yue-chi-principa- II... Kadphasis II died in Sir B. C. lities including Kushan & Bamiah... 110 and Kunishka Kushan accession consolidation of the above five king- Cir B. C. 120... પાર્થીઅન સત્તા doms into one Kushan Empire under નાશ અને ઉત્તર હિંદની કડક્સીઝે ધીમે ધીમે Kadphisis I''=3શાન અને મિયાહુ સહિત કરેલી જીત...કડસીઝ પહેલાનું ઈ. સ. પૂ. યુચી પ્રજાના પાંચ સંસ્થાનાની ઉપસ્થિતિ...કડસિઝ ૧૧૦ની આસપાસમાં મરણ અને કડસીઝ બીજાનું પહેલાના ઝંડા નીચે કુશાન સામ્રાજ્ય તકીકે ઉપરના ગાદીએ બેસવું; તથા ક્રુશાનવંશી કનિષ્કનું ઇ. સ. પાંચે સંસ્થાનાાનું સંગઠ્ઠન થવાથી...વિન્સેન્ટ મિશનાં પૂ. ૧૨૦ની આસપાસ ગાદીએ બેસવું॰...” આ બે વાકયેાથી વસ્તુસ્થિતિ વિશેષ સ્પષ્ટ થઇ જાય એટલે કે બન્ને સમુહા (એક કડસીઝ પહેલા અને છે. પ્રથમ તા યુ-ચી પ્રજાનાં પાંચ વિભાગેા ઉભાં બીજાને સમુદ્ર: અને બીજો સમુહ કનિષ્ક, જીસ્ક થયાં હતાં. તે પાંચમાંના એ વિભાગનાં નામ કુશાન વિગેરેના ) છે તો કુશાન પ્રજાના જ; પણ એકની અને ખામિયાહ હતાં; અને કાળ વ્યતિત થતાં, આ સમાપ્તિ અને બીનના આરંભ વચ્ચે આશરે દશેક પાંચે વિભાગે। એકત્રિત થને, એક મજબૂત સામ્રાજ્ય વર્ષનું અંતર પડેલું હો૧ એમ તેમની માન્યતા ખતી ગયું હતું; તથા તે ઉપર કડસીઝ પહેલાને થાય છે. જ્યારે ખીન્ન ગ્રંથકાર મહાશયે માત્ર એટલુંજ મત્તાધિકાર થયા હતા. આ ઉપરથી કુશાન પ્રજાની મેધમમાં જણાવ્યું હતું કે૨ “ Kushan rule ઉત્પત્તિ જેમ માલૂમ પડી જાય છે, તેમ તેના અમુક in India (45 to 290 A. D.)=245 years: અમુક રાજાએ।નાં નામેા (બે સમુહમાં) પણ જણાઈ Their two dynasties in India were (1) જાય છે. છતાં તે એ સમુહેા વચ્ચે સમયને કાંઈ Kadphisis dynasty and (2) The Tochaગાળેા પડયા હતા કે કેમ, અથવા તે લાગલોજ એક ri dynasty=હિંદમાં કુશાન વંશનું રાજ્ય (ઈ. સ. પછી ખીએ સમુહ ગાદિએ બિરાજીત થયા હતા કે કેમ, ૪૫થી ૨૯૦ સુધી) ૨૪૫ વર્ષનું છે; તેમની બે શાખા તે જાણવામાં આવતું નથી. એટલે ત્યાં સુધી તે સર્વને હૃદમાં થઇ છે. (૧) કડસીઝ વંશની અને (૨) સમય ગેાઠવવામાં મુશ્કેલી ઉભી થયા જ કરવાની. ટાચારી વંશની." આ બંને ગ્રંથકારના મતનું એકી અત્રે પણ ગૂ*ચનેા ઉકલ લાવવામાં કેટલેક અંશે તેજ કરણ કરતાં એટલું નિશ્ચિત થાય છે કે, બન્ને સમુહે ગ્રંથકાર મિ. સ્મિથનું કથન મદદરૂપ થાય તેમ છે. એકજ પ્રજાના તેા હતા, પણ બન્નેની વચ્ચે અંતર તેમણે જણાવ્યું છે કે ' Destruction of Indo− હતું કે કેમ તે નક્કી કહી શકાતું નથી; અને કદાચ parthian power and gradual conquest અંતર હોય તે તે દશેક વર્ષ જેટલું નવું જ હોવું of North India by Kadphasis...Kadphોઇએ. તેનું નિરાકરણ ની શકે તે આપણે પોતેજ asis I died, & accession of Kadphasis કરી લેવા પ્રયત્ન કરીશું. તે પ્રયત્ન આગળ ઉપર
"
૧૨૬
(૩૦) આમાં પહેલાને ઈ. સ. પૂ. ૧૧૦ કહે છે ત્યારે ખીજને ૧૨૦ કહે છે એટલે એની વચ્ચેનું અંતર દસ વર્ષનું કહે છે, ત્યાં સુધી તે માનવા ચેાગ્ય છે; પણ પહેલા ખનાવને જો ઇ. સ. પૂ. ૧૧૦ કહેવાય તે બીજો બનાવ જે દસ વર્ષ પછી ખને તેને ઈ. સ. પૃ. ૧૨૦ નહીં પણ ઇ. સ. પૂ. ૧૦૦માં બન્યાનું લખવું ોઇએ: એટલે કાંતા ઈ. સ. પૂ. ને બલ્લે ઈ. સ.માં બન્યાનું ગથારનું મંતવ્ય હેાય.
આ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
પ્રમાણેજ હતું એમ આ ગ્રંયકારના આગળ ઢાંકેલ કાઢામાં આપેલ આંકડા ઉપરથી પણ કહી શકાય તેમ છે. જુએ નીચે પૃ. ૧૨૮ ઉપરનેા કાઠા) અથવા તા ૧૦૦ને બદલે ભૂલથી ૧૨૦ લખાઈ જત્રાયું હેય. ગમે તેન હેાય, અહીં તે તે એ વચ્ચે દસ વર્ષનું અંતર હતું એટલુંજ આપણે માનવું રહે છે, (૩૧) તુ ઉપરની ટીકા ન. ૩૦ (૩૨) હિં. હિ. પૃ. ૬૪૯
www.umaragyanbhandar.com