________________
૧૨૪ કુશાન સત્તાને તથા
[ નવમ ખંડ એવી કરતાનો અનુભવ થયો. આ બધા ખરા ભામાં શરીરના વર્ણનમાં પણ તેઓ ભિન્ન જ તરી જતા તેમના તીણા અવાજ, જંગલી ચાળા, તથા ઈસારાઓ દેખાય છે. અને તેમના વિચિત્ર બેડોળપણાથી નીપજતાં વિસ્મય કુશાન પ્રાના સમય તથા તેમની રાજસત્તાની અને તીવ્ર અણગમાની લાગણીથી ઉમેરો હો, તુલના નિર્ણય કરવામાં સરળતા થઈ પડે તે માટે બાકીની મનુષ્ય જાતિથી તેઓ તેમના પહોળા ખભા,
તેમના ઇતિહાસનો પ્રારંભ કરતાં ચપટાં નાક તથા માથામાં ઉડી ઉતરી ગયેલી નાની
કુશાન સત્તાને પહેલાં, ઉપરના પ્રકરણમાં કાળી આંખોથી જુદા પડતા હતા અને લગભગ તથા રાજ્ય સાબિત થઈ ચૂકેલી કેટલીક નહીં જેવી દાઢી હોવાથી તેમનામાં જવાનીની મર્દાનગી કાળનો નિર્ણય પ્રસ્તાવિક હકીકત વાચકગણની ભરી શેભા કે ઘડપણને આદરણીય દેખાવ નહોતા
સ્મરણ શક્તિને તાજી કરવા જોવામાં આવતે ” જેમ આ દૂણ પ્રજાના શરીરના લખી જણાવવાની જરૂર દેખાય છે. ઈતિહાસ સાક્ષી ચહેરાનું અને બાહ્ય દેખાવનું વર્ણન મળી આવ્યું છે આપે છે કે તેમની સત્તાનો મધ્યાન્હડાળ ઉત્તરહિંદના તેમ ચઠણવંશનું કે કુશનવંશનું છે કે મળી આવતું સૂરસેન દેશમાં થ હતો અને તેની રાજધાની નથી જ, છતાં તેમનાં જે સિક્કાચિત્રો મળી આવ્યાં મથુરાનગરીમાં હતો. એટલે તેમના મૂળસ્થાનથી છે, તે ઉપરથી તે સ્પષ્ટ પણે માલુમ પડી આવે છે. મથુરા સુધી પહોંચવામાં, વચ્ચે આવતા પ્રદેશ ઉપર, અત્રે તે સર્વેનાં ચિત્રો ઉપજાવી કાઢી સાથે સાથે કયા કયા સમય સુધી કઈ કઈ પ્રજાનો-પછી તે જોડી બતાવ્યાં છે તે ઉપરથી વાચકવર્ગને સહજ હિંદી હોય કે અહિંદી હૈય તેવી બન્નેને-રાજઅમલ
ખ્યાલ આવી જશે જ કે, દૃણ પ્રજાની બ્રાહ્યાકૃતિ ચાલી રહ્યો હતો, તેનો ખ્યાલ નજર આગળ નથી કોઈ પ્રકારે મળતી આવતી ચઠણ જાતિવાળા રાખીશું તે આ કુશાન પ્રજાનો અમલ હિંદમાં સાથે, કે નથી આવતી કુશનવંશી વાળા સાથે. મત- કયારથી બળવાન થવા પામ્યો હતો તે તુરત શોધી લબ કે, આગળ વર્ણવી ગયા પ્રમાણે જેમ નિવાસ કઢાશે, એટલે તે વિશેનો ટૂંક પરિચય આપણે આપી સ્થાનને અંગે તેઓ જુદા પડી જાય છે, તેમ દઈએ. તે આ પ્રમાણે છે – સમય
સત્તાધિકારી
પ્રદેશ (૧) ઇ. સ. પૂ. ૩૨૭ થી ૨ ( ૩૧૭ સુધી = ૧૦ વર્ષ : ગ્રીક બાદશાહ સિકંદરશાહના સૂબાઓ પંજાબ ઉપર
હિંદુ રાજવીઓ-તેમાં સમ્રાટ પ્રિયદર્શિનના પંજાબ તથા (૨) ઇ. સ. પૂ. ૩૧૭ થી
પુત્ર જાલૌક અને તેના વશ કાશ્મિર ઉપર - ઈ. સ. પૂ. ૧૯૦ સુધી > સવાસો વર્ષ
સમ્રાટ પ્રિયદર્શિન, જાલોકના વંશજો અને સૂરસેન ઉપર
છેવટે શુંગવંશી સમ્રાટ
ક્ષહરાટ અને બેકટ્રીઅન નામે પ્રજ; તેમાં ખુદ પંજાબ અને (૩) ઈ. સ. પૂ. ૧૯૦ થી બાદશાહ તરીકે, યુથેડીનેસ, ડિમેટ્રીઅસ સૂરસેન ઈ. સ. પૂ. ૭૦ સુધીના અને મિનેન્ડર; ઉપરાંત તેમના સૂબાઓનાં ઉપર ૧૨૦ વર્ષોમાં નામે ગણે તે, હગામ હગામાશ, રાજુવુલ,
સંડાસ, લીઅક અને પાતિક (૪) ઇ. સ. પૂ. ૭૦ થી
ઇન્ડે-પાથઅન રાજા મેઝીઝ તથા તેના પંજાબ અને - ઈ. સ. ૪૫ સુધીના 5 વંશજોમાંના, અઝીઝ પહેલો, અઝીલીઝ, સૂરસેન ૧૧૫ વર્ષમાં અઝીઝ બીજે, તથા ગેડેફારનેસ
ઉપર
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com