________________
જૈન ધર્મ અને એક્તા
કાળ કેમ નથી કહ્યો ?
એટલે સર્વ જૈન તીર્થકરોને ધમ અચેલક હતો. પણ વિશેષ અવસ્થામાં અશક્ત સાધુ વસ્ત્રપાત્ર ગ્રહણ કરી શક્તા હતા.
તત્ત્વાર્થ સૂત્રની સર્વાર્થસિદ્ધિ નામની ટીકાને એક અંશ લઈને જે વિદ્વાને વસ્ત્રપાત્રનું સમર્થન કરે છે તે તવાર્થ સૂત્રના નવમા અધ્યયનમાં સૂત્ર ૪૭માં નિગ્રંથનું વર્ણન છે, તેમાં ટીકાકારે કહ્યું છે કેभावलिंग प्रतीत्य पन्चापि निग्रंथा लिंग नो भवन्ति, द्रव्यलिंग प्रतीत्य માગ્યા: ભાવલિંગની અપેક્ષાએ પાંચેયનિગ્રંથ લિંગવાળા છે. પરંતુ વ્યલિંગની અપેક્ષાએ ભજના છે.
આ પ્રમાણે પંડિતશ્રી કલાસચંદ્રજીએ તેમના ઉપરોક્ત પુસ્તકમાં લખ્યું છે. તે ઉપરાંત
દિગંબર ગ્રંથમાંના ઉલ્લેખે કે બતાવું છું
ઉપરેત તત્વાર્થસૂત્રમાં કયાંય પણ વસત્યામ અનિવાર્ય બતાવેલ નથી. તેમાં પણ બકુશ નિર્મથને તો શરીર અને સંસ્કારને અનુસરનારા કહેલા છે. વળી ઉપર પંડિતજીએ બતાવ્યું છે તેમ દ્રવ્યલિંગ(વેષ આદિ બાહ્ય સ્વરૂપ)ને પાંચેય નિર્મમાં વિકલ્પ (ભજના) સ્વીકારેલ છે એટલે કે દ્રવ્યલિંગ એ પાંચેય નિગ્રંથમાં હોય પણ ખરૂં અને ન પણ હોય. એટલે ટીકાકાએ અહિ એ અર્થ ધારણ કરે છે કે કઈ વાર મુનિ વસ્ત્ર ધારણ કરી શકે છે.
તત્ત્વાર્થ સત્રના દશમા અધ્યયનના છેલ્લા સૂત્રમાં સિહના પ્રકારનું વર્ણન છે. તેમાં જે પ્રકાર લિંગને છે. તેની સર્વાર્થસિદ્ધિ ટામાં સગ્રંથ તેમજ નિર્મધ અને લિગેથી અતિ કહેલ છે. અહિંઆ પળમાં નથી તો પણ વિદ્વાનો પોતાના મત અનુસાર સગ્રંથ નિર્ચ થના
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
