________________
પ્રકરણ બીજું
પતિવૃષભ
વિક્રમની શ્રી શતાબ્દિનું પહેલું ચરણ
(શરૂઆત) , નવમી શતાબ્દિ.
વરસેન !
જિનસેન
આવશ્યક નિર્યુક્તિની ગાથા ૨૩૮ માં શિવભૂતિને આઠમા નિહ. તરીકે ગણવેલ છે અને તેની ગાથા ૨૪૦માં તેને સમય વીર સંવત ૬૦૮ એટલે વિકમની બીજી શતાબ્દિ આપેલ છે. એટલે કે તે સમય પહેલાં કોઈ છૂટું પડ્યું ન હતું. ત્યાં સુધી બધા એક જ જૈન ધર્મના અનુયાયી તરીકે ઓળખાતા હતા.
બીજું મુતાવતાર શ્લોક ૧૨૮, ૧૩૪ થી ૧૪ પ્રમાણે આચાર્ય શિવભૂતિનાં (૧) શિવગુણ, (૨) શિવદત્ત, (૩) ભૂતમતિ અને (૪) તબલિ એમ બીજા ચાર નામ હતા.
કષાયપાહુડ આચાર્ય ગુણધરે વિક્રમ સંવત શરૂ થયા પહેલાં એક વર્ષ પહેલાં રચેલ છે. આચાર્ય ધરસેન, પુષ્પદંત અને ભૂતબલિ બીજી શતાબ્દિમાં થયેલ છે. તે
સૌરાષ્ટ્રમાં તે વખતે તાંબર મુનિઓ જ હતા એટલે ધરસેનાચાર્ય વેતાંબર હેવાને સંભવ રહે છે. અને તેમણે જે બે શિષ્યને બે પૂર્વનું જ્ઞાન આપ્યું તેમાંના એક ભૂતબલિ છે. તેમને સમય શિવભૂતિ (નિહવ ગણવેલા) ના સમયને બરાબર મળતા જ છે. તે તે પણ અવેતાંબર શિષ્યને જ શ્વેતાંબર ધરસેનાચાર્યું જ્ઞાન આપ્યું હેય એમ ધારી શકાય છે. અને તેમ હોય તે પુષ્પદંત પણ થતાંબર જ હેય.
તે પછી એમ અનુમાન થઈ શકે કે શિવભૂતિ ઉ ભૂતબલિએ પૂર્વનું જ્ઞાન મેળવ્યા પછી તુરતમાં જ આવશ્યક નિર્યુક્તિમાં વર્ણવેલ. પ્રસંગ બન્યો છે અને તેથી પુષ્પદંત અને ભૂતબલિએ છૂટા પડ્યા.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
