________________
ભાગ ૨. કરણ ૧૨
G
આત્મસમાધિ ઉપલબ્ધ કરી કે એ કારણ કે આત્માધિ માટે ભાવસૃદ્ધિની સાથે સાથે દ્રવ્યરુદ્ધિતી પણ ભારે આવશ્યક્તા હેમ છે.
દ્રવ્યશુદ્ધિ પ્રાય: ભાવશૃદ્ધિમાં ભારે સહાયકર્તા થાય છે તેથી સ્થાને સ્થાને શાસ્ત્રકારાએ સાધુઓને માટે એકાંત અને ચાંતિપ્રદ સ્થાનમાં કે જ્યાં કાઈ પણ પ્રકારે સંયમને બાધા ન પહોંચે ત્યાં રહેવાની અને કામરાગ વવક સ્થાનના ત્યાગ કરવાની આજ્ઞા આપી છે. પરંતુ કેવળ દ્રવ્યશુદ્ધિથી આત્મસમાધિ તથા સયમની નિર્મૂળતા નથી થઈ શકતી તેથી મેાક્ષાભિલાષી મુનિને દ્રવ્યરૂપ સ્થાન પછી ભાવરૂપ સ્થાનને ગાવાની નિવાસભૂમિ બનાવવા માટેની આવશ્યક્તા રહે છે.
ગાત્માની સ્વાભાવિક ગુણપસ્થિતિ એ તેનુ ભાવસ્થાન છે. માવા એમ કહે કે ત્યાંના શૌયમિક, સાયિક, મેષત્રિય, મૌલિક અને પારિામિક એ પાંચ ભાવામાંથી ક્ષાવિભાવ જ મુખ્ય ભાવસ્થાન છે. કારણુ કે ક્રમબધનના સથા ક્ષય થવાથી જ સાયિમ્ભાવ પ્રાપ્ત ચાય છે.
આ ભાવસ્થાનને પ્રાપ્ત કરવાને માટે ભાવસંયમને અહેણુ કરવા જોઈએ અને ભાવસંયમને માટે સામાયિક ચારિત્રવાળા વિશુદ્ધતર સયમસ્થાનામાં નિવાસ કરવા જોઇએ. એટલે કે તેનુ' ( ચારિત્રનું) યથાવત્ પાલન કરવું પરમ આવશ્યક છે.
એટલા માટે પરમસાધ્ય મેાક્ષસ્થાનની પ્રાપ્તિના નિમિત્ત ભાવસંયમની આરાધના કરવાવાળા જૈન મુનિ સામાયિક, ઈંદ્યપસ્થાપનીય પરિહારવિશુદ્ધિ, સૂક્ષ્મસ પરાય, અને યથાપ્યાત એ પાંચ પ્રકારના ચારિત્રભેદ્યના વન કરેલા સંયમસ્થાનામાંથી વિશુદ્ધ અને વિશુદ્ધતર સચમસ્થાનામાં નિવાસ કરે છે અર્થાત્ તેનું સમ્યક્ પ્રકારે આરાધન કરે છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com