________________
જૈન ધમ અને એકતા
ભગવાન મહાવીરે અનેકાંતવાદ પ્રરૂપ્યા છે એટલે કે વસ્તુને દરેક બાજુથી તપાસીને નિર્ણય કરવાની આજ્ઞા ક્રમાવી છે. તે આજ્ઞાનું ઉલ્લંધન કરીને કાઈ પણ સંપ્રદાય જે ખમતમાં એકાંતવાદ ધારણ કરે ત્યાં તે સપ્રદાય ભગવાનની આજ્ઞા બહાર વર્તે છે. એમ ચાસ માનવુ જનોઈ એ.
સૌંપ્રદાયનું કારણ મતભેદ. મતભેદ્નુ મુખ્ય કારણુ અભિમાન છે, બીજું કારણુ અણુસમજ અથવા અજ્ઞાન છે. પરંતુ જે માણસ ભગવાન મહાવીરની આજ્ઞાને પ્રધાન માનતા હોય તે અનેકાંતવાદના આશ્રય લીએ અને મતભેદને મહત્વ આપે નહિ. ભગવાનના સાચા ભક્તમાં, સાચા અનુયાયીમાં સંપ્રદાયવાદ હાઈ શકે જ નહિ, સંપ્રદાયવાદી ભગવાન મહાવીરના સાચા ભક્ત, સાચા અનુયાયી હાઈ શકે જ નહિ.
એકાંતવાદ એટલે ખાટું જ્ઞાન અથવા અજ્ઞાન. અને એકાંતવાદ હેાય ત્યાં આત્મધર્મ નથી, એટલે કે જે કાઈ જ્ઞાન આત્માને મોક્ષમાર્ગમાં ચડાવે તે સાચું જ્ઞાન છે. જે કાઈ સૂત્ર કે જે કાઈ શામગ્રંથ આત્માને મોક્ષપ્રાપ્તિના રસ્તે ચડાવે તેજ સાચું સૂત્ર, શાસ્ત્ર કે ગ્રંથ છે. તે જ સત્શાસ્ર છે, ભલે પછી તે ગમે સંપ્રદાયનું હાય, આત્મધર્મ તરફ ન વાળે તે કુશાસ્ર જ છે, તેજ પ્રમાણે જે વાંચન તથા શ્રવણુ આત્મવિકાસ કરે તે જ સાચું વાંચન શ્રવણુ છે અને આત્મધર્મ તરફ ન વાળે તે વાંચન શ્રવણ નિષ્ફળ છે, વખતના દુરૂપયોગ છે.
મગ્રહે ( કાળબળે ) તેને ભાવ ભજવ્યા અને જૈન ધર્માંના ટુકડા કરી નાંખ્યા. ભારતભરમાં સૌથી મોટી સંખ્યામાં ફેલાયેલા જૈન ધર્મ આજે તદ્ન નાના વર્તુળમાં સમાઈ ગયા છે ત્યારે હવે રૈનાએ ગૃત થવાની જરૂર છે. અનેકાંતવાદથી. પરસ્પરના મતભેદ મીટાવી એકતા કરવાની, સમન્વય કરવાની અનિવાર્ય જરૂર છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
