________________
જેને ધર્મ અને એકતા
શ્વેતાંબર સંગા વેતાંબરની મૂળ માન્યતા એવી છે કે ણચવાનની પહેલી દેતા વખતે જ ગણધરે સ્થપાય અને ગણધરે તરત જ એટલે તે જ દિવસે અથવા તે પછીના દિવસે સૂત્રે રચે.
આ સંબંધમાં અત્યારે ઘણા વિદ્વાને એમ કહે છે કે જે આ વાત સાચી હોય તે અંગે સત્તામાં ભગવવાની પહેલી દેશના પછી બનેલા બનાવોની વાત આવવી ન જોઈએ ત્યારે અત્યારના ઉપલબ્ધ સામાં તેવી વાત છે. દિગંબર સૂત્રોને અમાન્ય ગણે છે તેના કારણોમાં આ પણ એક કારણ છે. '
આનું સમાધાન એમ થઈ શકે છે કે હાલનાં સૂત્રોમાંને ઘણો ખરા ભાગ મૂળ સૂત્રને નથી. પણ મૂળ સૂત્રો ઉપરના વિવેચને જ હાલમાં સૂત્રરૂપે ઓળખાય છે. મૂળ સૂત્રને ઘણેખરે ભાગ તે ભૂલાઈ ગયે હતે. પહેલાં તો સર્વ સૂત્રો મુખપાઠ જ હતા. બારદુકાળીના કારણે તે મૂળ સૂત્રને ઘણે ભાગ ભૂલાઈ ગયું હતું. બીજી વારની બારદુકાળીમાં પણ જે થોડું યાદ હતું તેમાંથી પણ ઘણું ભૂલાઈ ગયું. એટલે કે
પુસ્તકારૂઢ થતાં થતાંમાં તો ઘણું ઘણું ભૂલાતું આવ્યું હતું. એટલે હાલ ઉપલબ્ધ છે તે મૂળ ઉપરના વિવેચનને પણ થોડોક ભાગ જ છે. એમ કહી શકાય.
એટલે મૂળ સૂત્ર ઉપરના અણુધરે તથા આચાર્યોએ કહેલા વિવેચનેમાં ભગવાનની પહેલી દેશના પછીની હકીકત આવી છે તેમાં કાંઈ અગ્ય નથી. આચાર્યો તેમના વિવેચનમાં શિષ્યને સમજાવવા માટે ભગવાનના વખતમાં બનેલી વાત કરે તે સ્વાભાવિક છે.
આથી કેઈ એમ શંકા ઉઠાવે કે એ પ્રમાણે હાલના સૂત્રને . ભગવાનના વચને કહી શકાય નહિ. તે જે સત્ય હકીકત છે તે
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
