________________
કાળના માપ
સમય આવલિકા ક્ષુલ્લકભાવ સ્વાસ પ્રાણ સ્તક લવ
|| || || || || || ||
સૂક્ષ્મમાં સૂક્ષ્મ અવિભાજ્ય કાળ, આંખના એક પલકારાના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રણામ અસંખ્યાતા સમય ૨૫૬ આવલિકા અસંખ્યાતા આવલિકા ૨ ધ્વાસ ૭ પ્રાણ ૭ સ્ટોક
(* શાલીભદ્ર, ધન્નાજી ) ૩૮.૫ લવ (૭ લવ = ૪.૩૬ મિનિટ). ૭૭ લવ = ઘડી = ૪૮ મિનિટ ૧,૬૭,૭૭ર૧૬ આવલિકા, ૬૫૫૩૬ ક્ષુલ્લકભાવ
ઘડી મુહૂર્ત મુહૂર્ત અંતરમુહૂર્ત
|| || ||
||
એક મુહૂર્તથી ઓછું એક મુહૂર્તમાં નિર્ણોદના જીવો ૬૫,૫૩૬ ભવ કરે છે.
અહોરાત્રિ પક્ષ
૧ દિવસ અને ૧ રાત ૧૫ અહોરાત્રિ; ૨ પક્ષ ૧૨ માસ
= ૨૪ કલાક = પખવાડીયું
માસ
|| || || ||
વર્ષ
યુગ પૂર્વાગ
=૮૪ લાખ વર્ષ
|| || || || ||
૫ વર્ષ ૮,૪૦૦,૦૦૦ વર્ષ ૮૪ લાખ પૂવૉગ ૧૦,૦૦૦,૦૦૦ એક કરોડ પૂર્વમાં કંઇક ઓછું કરોડ ૪ કરોડ
= ૧૦૦ લાખ
કરોડ દેશોનપૂર્વકોડવર્ષ = કોટાકોટી
પલ્યોપમાં
૮ માઈલ લાંબો, ૮ માઈલ પહોળો, અને ૮ માઇલ ઉંડો કુવો (પલ્યો હોય તેમાં તાજા જન્મેલા બાળકના વાળના અતિ સૂક્ષ્મ કટકા કરી કુવામાં ઠાંસી ઠાંસીને ભરવામાં આવે કે જરા પણ જગ્યા રહે નહીં. આ કુવામાંથી દર 1Ö0 વર્ષ વાળનો એક ટુકડો બહાર કાઢવાનો અને કુવો પૂર્ણપણે ખાલી થતાં જે સમય થાય તે એક પલ્યોપમ.
સાગરોપમ ચોવીસી
૧૦ કોટાકોટી પલ્યોપમ ૧૦ કોટાકોટી સાગરોપમ
અવસર્પિણીનો આરો
ઉત્સર્પિણીનો આરો
-
-
-
પહેલો આરો બીજા આરા. ત્રીજો આરો ચોથો આરો પાંચમો આરો છઠ્ઠો આરો
છઠ્ઠો આરો પાંચમો આરો ચોથો આરો ત્રીજો આરો બીજો આરો પહેલો આરો
=૪ કોટાકોટી સાગરોપમ = ૩ કોટાકોટી સાગરોપમ =૨ કોટાકોટી સાગરોપમ =૧ કોટાકોટી સાગરોપમ - ૪૨,૦૦૦ વર્ષ = ૨૧,૦૦૦ વર્ષ = ૨૧,૦૦૦ વર્ષ
૧૦ કોટાકોટી સાગરોપમ
અનંત, અસંખ્યાત અને સંખ્યાતની સરખામણી અનંત > અસંખ્યાત > સંખ્યાત
* શાલીભદ્ર અને ધન્નાજી અત્યારે સર્વાથસિધ્ધ વિમાનમાં બિરાજે છે. મોક્ષ માટે શાલીભદ્ર અને ધન્નાજીને ૭ લવનું આયુષ્ય ઓછું પડ્યું. અથવા ૭ લવ પહેલાં ચારિત્ર ગ્રહણ કરેલ હોત તો બધા કર્મનો ક્ષય કરીને મોક્ષ પ્રાપ્ત કર્યું હોત.