________________
काल- १. वि० [ काल
આમલકલ્પાનો ગાથા પતિ તેની પત્ની સિતિ અને
પુત્રી મારી હતા. કાન, વિ\]
રાજા સૅનિસ અને રાણી રાતી નો પુત્ર. નિક ની તરફેણમાં લડતી વખતે ઘેડન રાજા દ્વારા તે યુદ્ધમાં હણાયો, મરીને ચોથી નરકે ગયો. વાળ ની પત્નીનું નામ પદ્માવતી હતું. ૧૩મ તેનો પુત્ર હતો. કથા જુઓ ‘પગમ’
काल- ३. वि० [ काल ાત-રૂ.
જઓ નાનોરિય
कालअ. वि० [ कालग]
જુઓ ‘Iભન-’ નો. ( કાળ અપેક્ષાએ
कालंतर पु० [ कालान्तर ]
•
અન્યદા
कालकंखि त्रि० (कालकाङ्क्षिन)
પંડિત મરણને ઇચ્છનાર कालकलोहदंड. पु० [कालकलोहदण्ड ]
કાળા રંગનો લોઢાનો દંડ
कालकूड, न० [कालकूट ]
વિષ, ઝેર
कालखमण. वि० [कालश्रमण]
જુઓ ‘હ્રાનન–રૂ’ વાત. ત્રિ }
आगम शब्दादि संग्रह
વિશેષનામ, કાળું कालग-१ वि० [ कालका
ધારવાસના રાજા ચન્નસિંહ અને રાણી સુરસુંવરી નો પુત્ર, તેણે સંસાર છોડી ગુળયન મુનિ પાસે દીક્ષા લીધી ઝાલા ના બહેન સરસર્ફ એ પણ દીક્ષા લીધી. એક વખત ઉજ્જૈનીનો રાજા ‘ગમિન’ સાધ્વી સરસÍ ના રૂપી આકર્ષાયો અને તેને ઉપાડી ગયો. આચાર્ય ાલન અને બીજા દ્વારા સમજાવવા છતાં જ્યારે ગમન ન માન્યો ત્યારે આચાર્ય બીજા ૯૬ ચૌહા
સાથે ગયા અને નમિન્ન ને મારી નાંખી સાધ્વીને છોડાવ્યા.
कालग २. वि० / कालक) ઉજ્જૈનીના માનમિત્ત અને માનુમિત્ત ના મામા મનુસિરિ ના પુત્ર મનુએ તેમની પાસે દીક્ષા લીધી. એક વખત આચાર્ય ાલન વિચરતા સાયવાહન રાજાની રાજધાની પતિ૰ાન ગયા. કારણવશ પર્યુષણ પર્વતિથિબદલી, તાના-ર. વિ{]
સાગરક્ષમાશ્રમણનો માનભંગ કરનાર એક આચાર્ય कालग ४. वि० [ कालक]
તૃવિણી નગરીના રાજા નિયસા નો પુત્ર અને દ્દન ના મામા, જ્યારે આચાર્ય દ્યાનને વત્ત ને કહ્યું કે યજ્ઞનું ફળ
નર્ક છે ત્યારે તે ક્રોધિત થયેલ.
વ્હાલમત. ત્રિ [līત ] મરણ પામેલ
વ્હાલય, ત્રિ[ાતાત ] મરણ પામેલ
कालगाहावड़, पु० [कालगृहपति] કાલ નામે એક ગૃહપતિ
कालचारी त्रि० [ कालचारी]
.
નિયત કરેલા સમયાનુસાર વિચરનાર
ાતળ, વિશે॰ [llજ્ઞ]
અવસર જાણકાર, કર્તવ્ય પરાયણ
कालतुल्लय, त्रि० (कालतुल्यक]
કાળની અપેક્ષાએ બરાબર, સમાન કાળવાળો હાવતો, ૬૦ [ાતતસ્]
કાળ અપેક્ષાએ
વાળત્ત, ન /bel}
કાળા પણું વ્હાલત્તય, ૧૦ [ાતંત્રય] ત્રણે કાળ
कालदसा, स्वी० [कालदशा]
કાળ-દશા
ાનવોસ. પુ૦ [ાનતોષ] સૂત્રનો એક દોષ
मुनि दीपरत्नसागरजी रचित "आगम शब्दादि संग्रह" (प्राकृत संस्कृत-गुजराती) 2
Page 51
