________________
વેપાર કરતી હતી. લધાનો મજબૂત બાંધો અને સાહસિક વૃત્તિ જોઈને એને આફ્રિકાનાં ગીચ જંગલોમાં જઈને ગુલામો પકડી લાવવાનું કામ સોંપાયું.
લધો તો જંગલો ફેંદવા લાગ્યો. જ્યાં મળે ત્યાંથી ગુલામોને પકડવા લાગ્યો. આ ગુલામો ઝડપાય તે માટે અગાઉથી કેટલીય તૈયારીઓ કરવી પડતી. સાથે મજબૂત અરબી સિપાઈઓ પણ રાખવા પડતા. આથી લડાઈ થાય તોય વાંધો ન આવે. મોટી-મોટી લોખંડની સાંકળોથી ગુલામોને બાંધવામાં આવતા.
એક વાર પકડાયેલો હબસી કદી છટકી ન શકે. પકડવાનું આ કામ ભરી બંદૂકે થતું. અભણ હબસીઓ બંદૂકથી ખૂબ ડરે. સામો થાય તો પળવારમાં બંદૂકની ગોળી એનો પ્રાણ લેતાં.
ઘણી વાર તો પહેલાં બંદૂકથી બે-ચાર હબસીને ધરતી પર ઢાળી દેવામાં આવતા. આથી બાકીના બીજા બધા થરથર કાંપતા, મૂંગે મોંએ શરણે આવી જતા.
રસ્તામાં કોઈ આડોઅવળો જવાની કોશિશ કરે તો એને ચાબુકનો સખત માર મારવામાં આવતો. ક્યારેક તરફડીને મરી જાય ત્યાં સુધી એના પર ચાબુક વીંઝાતી. હાથ અને પગે બેડીઓ પહેરાવી, ચાબુક મારીને આ હબસીઓને જાનવરની જેમ લઈ જવામાં આવતા.
એક જગ્યાએ હબસીને પકડ્યા પછી તરત જ બીજે ઠેકાણે સહુ છાપો મારવા જતા. જેટલા આવે તેટલાને હાથ કરી, કોઈ કોટડીમાં પૂરી રાખતા. એમને થોડું ખાવાનું આપવામાં આવતું ને વધારામાં મીઠાપાયેલા ચાબુકો
ફટકારાતા. ભૂખ અને યાતનાને લીધે બધા હબસીઓ નરમ ઘેંસ જેવા થઈ $ જતા. આખરે એમને પકડીને પશુઓની પેઠે વહાણમાં પૂરીને યુરોપના
દેશમાં મોકલવામાં આવતા. ત્યાં એમની પાસે ખેતીની કાળી મજૂરી કરાવવામાં આવતી. મોત સુધી આમાંથી એમનો છૂટકારો થાય નહીં.
લધો આ બધું કામ કરે. પેઢી એની કામગીરીની ખૂબખૂબ તારીફ 98 કરે. વેપાર વધારી આપવા માટે એના ગુણગાન ગાય. આમ બધી વાત
8 કેડે કટારી, ખભે ઢાલ
