________________
વીંઝારને ખબર પડી કે આજે રાજા જાતે પોતાને પકડવા નીકળવાનો છે, ત્યારે એને આનંદ થયો. વિચાર્યું કે રાજા જેવા રાજાને કંઈ ચમત્કાર દેખાડું તો મારું નામ વીંઝાર સાચું કહેવાય.
રાત ઢળવા લાગી. ધારાનગરી પર અંધકારના ઓળા ઊતરવા લાગ્યા. નગરજનો તો સૂઈ ગયા હતા, પણ ચોકીદારો આજે ખુદ વિશળ વાઘેલો નીકળવાનો હોવાથી સાબદા થઈને ખડા હતા.
વીંઝારે એની યોજના વિચારી લીધી. વીંઝાર એવો તો વેશપલટો કરી શકતો કે એનો પડોશી પણ એને પારખી શકતો નહીં. વીંઝારે એક ધનાઢ્ય શેઠનો વેશ પહેર્યો, માથે મોટી પાઘડી, ધોળાં દૂધ જેવાં વસ્ત્રો ને કપાળમાં તિલક.
શહેરની બહાર આવેલા એક તળાવ પાસે રાજાના આવવાના રસ્તા સામે જઈને બેઠો. રાજાના ઘોડાના ડાબલાનો અવાજ ક્યારે સંભળાય તેની રાહ જોવા લાગ્યો.
મધ્યરાત્રી થઈ. સરવા કાન કરીને બેઠેલા વીંઝારને ઘોડાના ડાબલા સંભળાયા. એને ખાતરી થઈ કે નક્કી રાજા એકલો આવે છે. તરત જ વીંઝારે પોકે પોક મૂકીને રડવાનું શરૂ કર્યું અને વચ્ચે બોલવા માંડ્યું,
ઓ બાપલિયા રે... હવે મારું શું થશે ? આખી જિંદગી મજૂરી કરીને મેળવેલું જતું રહ્યું, રે..હાય, હાય, હું બાવો બની ગયો.”
આવો અવાજ સાંભળી વિશળ વાઘેલો ચોંકી ઊઠ્યો. એણે ચારે તરફ નજર ફેરવી, તો તળાવની પાળે એક શાહુકાર જેવો માણસ જોરજોરથી છાતી ફાટ રુદન કરી રહ્યો હતો.
વિશળ વાઘેલો તરત એની પાસે ગયો અને એને સાંત્વન આપ્યું. હું શાહુકાર બનેલા વીંઝારે ખૂબ ગદ્ગદિત અવાજે કહ્યું કે, “ચોર મારું બધું
જ લૂંટી ગયો. તમને આવતા જોઈને હજી હમણાં જ તળાવમાં પડ્યો. છે. જુઓ, પેલો જાય...પેલો જાય.’ આમ કહી વીંઝારે આંગળી તળાવની વચ્ચે એક જગ્યાએ ચીંધી ને વિશળને તે જગ્યાએ કશું તરતું દેખાયું.
વિશળ વાઘેલાને થયું કે નક્કી આ ચોર એ પેલો ચતુર માનવી જ
* 1 કેડે કટારી, ખભે ઢાલ
