________________
ple on ']±ાટક ? D
રાજદરબાર ભેગો થયો. કચ્છના ખૂણેખૂણેથી કચ્છી વીરો આવી ગયા. લાખાએ સહુને સૂચના આપી કે મુળરાજના એક પણ સૈનિકને આજે છોડો નહીં.
એવામાં લાખાની નજર રાજજ્યોતિષ પર પડી. એમનો ચહેરો ગંભીર હતો, મોં પર વિષાદની છાયા હતી, લાખાએ પૂછ્યું,
રાજ જ્યોતિષ ! આપ ઉદાસ કેમ છો ? કચ્છી વીરને માટે આ
તો જીવનનું ધન્ય ટાણું છે.'
રાજજ્યોતિષી બોલ્યા, ‘રાજા ! આ યુદ્ધમાં જવું રહેવા દો તો!’ લાખાને માથે વીજળી પડી. એણે મક્કમ અવાજે કહ્યું, ‘જુઓ, મૂળરાજ સોલંકીને મહાત કરવાની આથી રૂડી તક મને મળવાની નથી. ગુજરાતમાં હતો ત્યારે ચાવડાઓનું લુણ ખાધું. સામનસિંહ ચાવડાના રાજમાં ગુજરાતની સેનામાં નાયક તરીકે રહી ચૂકેલો લાખો સામન્તસિંહને મારનારનું વેર વાળવાની તક કેમ જવા દે ?'
રાજ જ્યોતિષી ગંભીરતાથી બોલ્યા, ‘પણ તમે પછી લડવાનું રાખો તો. હાલમાં સંજોગો સારા નથી.’
લાખાએ કહ્યું, ‘તમારી વાત સાચી. વેર તો ગમે ત્યારે વાળી શકાય. પણ જ્યોતિષીજી, આજ જેવી રૂડી તક ફરી નહીં આવે. મૂળરાજ ગ્રહરિપુ સામે યુદ્ધે ચડ્યો છે. હું અને ગ્રહરિપુ બાળપણમાં પાટણમાં સાથે યુદ્ધવિદ્યા શીખેલા. મિત્રને મદદ કરવી એ આપણી ફરજ છે.’
રાજોતિષી કહે. ‘મહારાજ, ફરજની વાત ખરી, પણ...' ‘પણ શું ? જે હોય તે સ્પષ્ટ કર્યા.' લાખાએ આતુરતાથી પૂછવું. ‘મહારાજ, મારા જોષ એમ કહે છે કે અત્યારે મારા રા’ લાખા રણે ચડશે તો પછી પાછા નહીં આવે ! રા' આ વખતે જવાનું રહેવા દો, પછી જજો.'
આખી સભા રાજ્યોતિષીની વાત સાંભળી સ્તબ્ધ બની ગઈ. બધાનાં માઁ પર મેશ ઢળી ગઈ, પણ લાખો ફૂલાણી તો ખડખડાટ હસી 3 પડ્યો ને બોલ્યો,