________________
નવ્વાણું નાક
[૨]
સરસ્વતી નદી અને સિદ્ધપુર ગામ, એ ગામમાં ડાહ્યો ડમરો રહે.
ડમરો આખા ગામમાં જાણીતો. વડીલો સલાહ પૂછવા આવે. બાળકો અને યુવાનો એમના મનની વાતો કરવા આવે. સ્ત્રીઓ આવે. જુવાન આવે, ગેલ કરવા નાનાં ભૂલકાં પણ આવે.
સહુની સાથે ડમરો ડાહી વાતો કરે. કોઈનાં ગાડાં નેળમાં ફસાય, તો ડમરો ઘેર બેઠાં કાઢી આપે. કોઈનાં વહાણ ભરદરિયે તોફાને ચડે, ડમરો હીંચકે બેઠો એને હેમખેમ ઘેર લાવી દે.
અક્કલનો ખાં, બુદ્ધિનો ભંડાર, પૂરો કરામતી, ભારે હિકમતી. વાતમાં ગૂંચ પડી કે સહુને ડમરો યાદ આવે.
ડમરો જરાક ઠીંગણી, બહુ રૂપાળો પણ નહીં, જોડા ને પાઘડી પહેરે ત્યારે મોટા માણસ જેવો લાગે, પણ બુદ્ધિ તો ડમરાના બાપની! આંખના ઇશારામાં ભલભલાની ચલ્લીઓ ઉડાડી દે.
ઘણાં કહેતાં કે એક દિવસ એ ભોળા ભીમદેવના દરબારમાં દીવાન બનશે. રાજાને આવા માણસની બહુ જરૂર. ત્યાં તો હાલતોંચાલતાં વાંકું પડે. ત્યાં જાળાં-વાળાં એટલાં હોય કે પગ ફસાતાં વાર ન લાગે.
પણ ડમરો તો પોતાની મોજનો માણસ. ઘોડાં ખેલવે, કસરત કરે
ને શતરંજ રમે. રમવામાં એ એક્કો.
નવ્વાણું નાક ૩૧