Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 521

હોમદષ્ટિ હોમાષ્ટિનો સાર
(૪૪૫) અજ્ઞાની અને નિષ્ફલ આરંભથી સંગત એવો હોય છે. એવા અવગુણઅઘસવેદ્ય વંતને બોધ અસત પરિણામથી અનુવિદ્ધ-પરોવાયેલ હોઈ વિષમિશ્રિત પદ અને જેમ સુંદર નથી હતો. એટલે આ અઘસ વેદ્ય પદવાળા મનુષ્ય
વિપર્યાસપરાયણ ને વર્તમાનદશી હાઈ હિતાહિતના વિવેકમાં અંધ હોય છે, એટલે સંસારનું પ્રગટ દુઃખમય સ્વરૂપ દેખતાં છતાં તેઓ અતિમોહને લીધે તેથી ઉદ્વેગ-કંટાળે પામતા નથી, અને ભેગમાં આસક્ત રહી આ જડ જને પાપધૂલિથી આત્માને પાશ નાંખે છે-બાંધે છે. કર્મભૂમિને વિષે મનુષ્યપણારૂપ પરમ ધર્મ બીજ પામીને પણ આ અલ્પમતિ જનો આ બીજની સત્કર્મરૂપ ખેતીમાં પ્રયત્ન કરતા નથી, પણ ગલ જેવા તુચ્છ ને દારુણ ઉદયવાળા કુસુખમાં સક્ત થઈ સચેષ્ટા-સતૂઆચરણ છોડી દે છે! અહો ! આવા આ દારુણ તમને ધિક્કાર છે! આવું આ અદ્યસંવેદ્ય પદ અધપણુરૂપ હેઈ દુર્ગતિમાં પાત કરનારું—પાડનારું છે, અને તે સત્સંગ-આગમ ગવડે ધુરંધર મહાત્માઓથી જ આ જ ભૂમિકામાં જીતવા ગ્ય છે,-અન્ય સમયે જતાવું અશકય છે.
“એવા અવગુણવંતનું જી, પદ જે અવેવ કઠોર
સાધુસંગ આગમ તણાજી, તે જ ધુરંધર....મનમોહન” અને આ અવેધસંવેદ્ય પદ છતાયું હોય છે ત્યારે મનુષ્યના વિષમ કુતર્કગ્રહ આપોઆપ નિયમથી ટળે છે. આ કુતર્ક બેધને ગરૂપ છે, શમને અપાયરૂપ, છે શ્રદ્ધાને
ભંગ કરનાર અને અભિમાન ઉપજાવનાર છે. આમ કુતર્ક પ્રગટપણે વિષમ કુતર્કગ્રહ ચિત્તને અનેક પ્રકારે ભાવશત્રુ છે. એટલા માટે મુમુક્ષુઓને આવા નિવૃત્તિ દુષ્ટ કુતર્ક માં અભિનિવેશ-આગ્રહ કર યુક્ત નથી, પણ કૃતમાં,
શીલમાં, સમાધિમાં અને પરોપકારમાં તે કર યુક્ત છે. તેમજ – સર્વેય વિકલ્પ અવિદ્યાસંગત છે. અને તેઓની યોજનારૂપ આ કુતર્ક છે, તે એથી શું પ્રયોજન છે? વળી આ સર્વ કુતર્ક જાતિપ્રાય છે–zષણાભાસપ્રધાન છે, અને પ્રતીતિથી–ફલથી બાધિત છે. હાથી મારવા દોડતે હોય ત્યારે આ હાથી દૂર રહેલાને હણશે કે નિકટ રહેલાને હણશે? એવા મૂખ વિકલ્પ જેવો આ કુતર્ક છે. ઈત્યાદિ અનેક પ્રકારના દેષ આ કુતર્કથી ઉપજે છે તેથી આવા દુષ્ટ અનિષ્ટ કુતર્કનું શું કામ છે?
અને વિચારવંત જીવોને પ્રયાસ તો અતીન્દ્રિય અર્થની સિદ્ધિ અર્થે હોય છે, અને તે અતીન્દ્રિય અર્થ કદી શુષ્ક તકને ગોચર હેતે નથી, પણ આગમને જ ગોચર હોય છે એટલે આ આગમપ્રધાન, સલ્ટાદ્ધ, શીલવાન એ યોગતત્પર પુરુષ અતીન્દ્રિય અર્થોને જાણે છે, અને તેવા પ્રકારે મહામતિ પતંજલિએ પણ કહ્યું છે-“આગમથી, અનુમાનથી અને ગાભ્યાસરસથી એમ પ્રજ્ઞાને ત્રણ પ્રકારે પ્રયોજતાં પુરુષ ઉત્તમ તત્ત્વને પામે છે.”
અને તત્વથી ઘણા સર્વ ભિન્ન મતવાળા નથી, તેથી તેને ભેદ માને તે તેના

Translation AI Generated

The Essence of Homedasti Homaasti
(445) Ignorance and a futile beginning are always companions. Such a person, devoid of knowledge and understanding, is pierced and overwhelmed by the consequences of wrong actions, resulting in a mixed state that is not beautiful. Therefore, such a person, with a mind clouded by ignorance, is prone to reversals and blind to the distinction between good and bad in the present moment. Despite witnessing the manifest suffering of the world, they remain attached to it due to excessive delusion and do not experience distress or weariness. They remain entangled in worldly attachments, and their inert nature binds their soul with the dust of sin. Even though they have received the seed of the supreme Dharma, the form of human existence, in the field of karma, these people of limited intellect do not strive to cultivate this seed through virtuous actions. Instead, they become engrossed in trivial and harmful pleasures, abandoning righteous conduct and virtuous behavior. Alas! Such people deserve condemnation! This state of ignorance is a path to degradation and downfall, and it can only be overcome through the guidance of great souls, the scriptures, and the company of the righteous. It is impossible to achieve this through any other means.

“The life of such a person, devoid of knowledge, is like a hard rock,
Only through the company of the righteous, the scriptures, and the guidance of great souls can they be softened... captivating the mind.”

Even when this state of ignorance persists, the human mind is naturally protected from harmful and illogical arguments. These arguments are like a snare, a source of suffering, a destroyer of faith, and a generator of pride. Thus, such arguments are a clear enemy of the mind, causing harm in various ways. Therefore, those seeking liberation should not be attached to such harmful and illogical arguments, but rather focus on virtuous actions, good conduct, meditation, and compassion. All alternatives are associated with ignorance, and these arguments are their plan. What is the purpose of them? Moreover, all such arguments are based on speculation, illusory perceptions, and influenced by personal opinions. Just as one might wonder whether a running elephant will strike the one who is far away or the one who is near, so too are these arguments. Many other types of errors arise from such arguments. Therefore, what is the purpose of such harmful and illogical arguments?

Wise beings strive to achieve the knowledge of the subtle realities, and these subtle realities are never accessible through mere intellectual reasoning but only through the scriptures. Therefore, those who are devoted to the scriptures, righteous conduct, and meditation, and who are engaged in the practice of yoga, are aware of these subtle realities. In the same way, the great sage Patanjali has said, “Through the scriptures, inference, and direct experience, a person attains the highest truth.”

There are many who hold different opinions about the truth, but those who consider them to be different are mistaken.