Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 511

દીમાદષ્ટિ મુમુક્ષને સર્વત્ર ગ્રહ અયુક્ત
(૪૫) વિલખાપણું દૂર કરે છે. તે વાદ કથા ખમી શકતું નથી, અને માનભંગથી ઉષ્ણ એવા લાંબા નિસાસા નાખે છે! રમ્ય વસ્તુમાં પણ તેને અરતિ-જવર લાગુ પડે છે– રમ્ય વસ્તુ પણ તેને ગમતી નથી, અને સહદે પ્રત્યે પણ તેના વચન વજ જેવા કઠોર નીકળે છે ! અને
ખ અહંકારમાંથી ઉપજે છે, એ આ સર્વતંત્ર સિદ્ધાંત સર્વ તંત્રને સિદ્ધાંત છે, તેના પર જાણે આરૂઢ થઈને તે ખરેખર ! તસ્વપરીક્ષા કરે છે ! અર્થાત્ અહંકારજન્ય દુઃખને સાક્ષાત્ અનુભવ કરે છે!” ઈત્યાદિ પ્રકારે શુષ્ક તકવાદ રૌદ્ર પરિણામનું કારણ થાય છે. વળી શુષ્ક તર્કવાદ મિથ્યાભિમાનને હેતુ થાય છે. શુષ્ક તર્કવાદી પિતાને બડો હોશિયાર માને છે! તેને પિતાની બુદ્ધિનું–તર્કશક્તિનું ઘણું અભિમાન હોય છે. મેં કેવી ફક્કડ યુક્તિ લડાવી ફલાણાને છકડ મારી તેડી પાડ-હરાવ્યો, એ ફાકે રાખી તે અક્કડ રહે છે!
આમ મહારૌદ્ર પરિણામવાળ શુષ્ક તર્કગ્રહ મિથ્યાભિમાનને હેતુ હેવાથી, આત્મહિતેષી મુમુક્ષુઓને સર્વથા ત્યાજ્ય જ છે. કારણ કે સાચા મુમુક્ષુઓને મુખ્ય ને એક જ હેતુ ગમે તેમ કરીને ભવબંધનથી છૂટવાને છે. તેઓને કેવળ એક આત્માર્થનું જ કામ છે, માન-પૂજા-લબ્ધિ-સત્કાર આદિ બીજે મન-રોગ તેઓને હેતે નથી, અને ઉપરમાં જોયું તેમ શુષ્ક તર્કથી કોઈપણ પ્રકારને આત્માર્થ સિદ્ધ થતું નથી, ઊલટો માનાથને લીધે અત્યંત હાનિ પામે છે. કયાં સાચા મુમુક્ષુ જોગીજનનું એકાંત આત્માથી પણું? અને કયાં શુષ્ક તર્કવાદીનું મતાથી પણું-માનાથીપણું? “શ્રેય તે એક બાજુએ રહ્યા છે, તે વાદિષો અથવા વાદીરૂપ બળદીઆ બીજી બાજુએ વિચારી રહ્યા છે ! મુનિએ વાદવિવાદને કયાંય પણ મેક્ષ–ઉપાય કહ્યો નથી.” આમ વાદને અને મોક્ષને લાખ ગાઉનું અંતર છે, માટે માત્ર મોક્ષને અથી એ મુમુક્ષુ જોગીજન વાદવિવાદમાં કેમ પડે? શુષ્ક તકગ્રહને કેમ ગહે?
*"यदि विजयते कथंचित्ततोऽपि परितोषभग्नमर्यादः ।
स्वगुणविकत्थनदूषिकत्रीनपि लोकान् खलीकुरुते ॥ उत जीयते कथंचित् परिषत्परिवादिनं स कोपान्धः। गलगर्जेनाक्रामन् वैलक्ष्यविनोदनं कुरुते ॥ वादकां न क्षमते दीर्घ निःश्वसिति मानभङ्गोष्णम् । रम्येऽप्यरतिज्वरितः सुहृत्वपि वनीकरणवाक्यः॥ दुःखमहंकारप्रभवमित्ययं सर्वतंत्रसिद्धांतः। अथ च तमेवारूढस्तत्त्वएरीक्षा किल करोति ॥"
શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકરછક્ત દ્વા, દ્વા, ૮, ૧૫-૧૮ x“अन्यत एव श्रेयांस्यन्यत एव विचरन्ति वादिवृषाः। वाकूसंरंभः क्वचिदपि न जगाद मुनिः शिवोपायः॥
શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકરછકૃત દ્વા–દ્વા, ૮-૭

Translation AI Generated

**Dimadrusti** makes the seeker free from all attachments. (45) It removes all kinds of disputes. It cannot tolerate any kind of debate or discussion, and it sighs deeply with anger due to insult! Even in pleasant things, it experiences **arati-jwar** – it does not like pleasant things, and its words towards friends are as harsh as stones! And it arises from **ahankara** (ego), this all-pervading principle is the principle of all systems, it seems to be mounted on it and truly examines itself! That is, it directly experiences the suffering caused by ego!” Thus, dry logic leads to a terrible outcome. Moreover, dry logic leads to **mithyabhiman** (false pride). A dry logician considers his father to be very intelligent! He is very proud of his father's intelligence and reasoning ability. He keeps boasting about how he cleverly tricked and defeated someone!

Thus, dry logic, which leads to a terrible outcome, leads to **mithyabhiman**, and therefore, it is completely to be abandoned by seekers of liberation. Because the true seekers have only one goal, to get rid of the bondage of birth and death at any cost. They have only one purpose, they are not interested in honor, worship, achievement, respect, etc., and as seen above, dry logic does not lead to any kind of self-interest, on the contrary, it causes great harm due to ego. Where is the solitude of a true seeker of liberation, and where is the solitude of a dry logician? “The good is on one side, and the debaters or the bull-like debaters are thinking on the other side! The sage has never said that debate is a good remedy.” Thus, there is a vast distance between debate and liberation, so why should a seeker of liberation engage in debate? Why should he embrace dry logic?

*"If he wins, he becomes arrogant, breaking the bounds of courtesy. He makes even the three worlds into wicked people by his boasting about his own virtues. Or if he loses, he becomes angry and quarrelsome. He attacks with a roar, making fun of the opponent. He cannot tolerate debaters, he sighs deeply with anger due to insult. Even in pleasant things, he experiences **arati-jwar**, and even towards friends, his words are like stones." This is the principle of all systems, that suffering arises from ego. And he, mounted on it, truly examines himself."*
*Shri Siddhasena Divakarcharita, 8, 15-18*

*"The good is on one side, and the bull-like debaters are thinking on the other side. The sage has never said that debate is a good remedy."*
*Shri Siddhasena Divakarcharita, 8-7*