Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 134

(૬૮)
યુગદષ્ટિસમુચ્ચય
તે પ્રથમ ગુણસ્થાનકને પ્રકર્ષ પરાકાષ્ઠા-છેલ્લામાં છેલ્લી હદ આ ચેથી દષ્ટિમાં પ્રાપ્ત થાય
છે. એટલે મિત્રા વગેરે ચાર દૃષ્ટિમાં ઉત્તરોત્તર મિથ્યાત્વનું પ્રમાણ ઘટતું જાય મિથ્યાત્વ છે, ને તેથી ઉપજતા ગુણનું પ્રમાણ વધતું જાય છે. આમ ચોથી દષ્ટિમાં ગુણસ્થાનક મિથ્યાત્વની માત્રા ઓછામાં ઓછી ને તજજન્ય ગુણની માત્રા વધારેમાં વધારે
હોય છે. એટલે દીપ્રા દષ્ટિમાં ઓછામાં ઓછા મિથ્યાત્વવાળું ઊંચામાં ઊંચું મિથ્યાત્વ ગુણસ્થાનક હોય છે. ત્યાર પછી પાંચમી સ્થિર દૃષ્ટિથી માંડીને મિથ્યાત્વને સર્વથા અભાવ હોય છે.
૫. સ્થિરા દષ્ટિ
“દષ્ટિ સ્થિરામાંહિ દર્શન નિત્ય, રત્નપ્રભા સમ જાણે રે.”—શ્રી, ગo સઝાય
પાંચમી સ્થિર દૃષ્ટિ તે જેને ગ્રંથિભેદ થયે છે, એટલે કે જેની રાગ-દ્વેષ પરિણામની ગાઢ કર્મની ગાંઠ છેદાઈ ગઈ છે, એવા સમ્યગ્ગદષ્ટિવંત પુરુષને જ-ભેદજ્ઞાનીને જ હોય છે,
આત્મજ્ઞાનીને જ હોય છે. દેહાદિ સર્વ પરવસ્તુથી સર્વથા ભિન્ન એવા શુદ્ધ રત્નમભા આત્માના અનુભવરૂપ ભેદજ્ઞાન-આત્મજ્ઞાન આ પુરુષને હોય છે. “હું એક સમ સ્થિરા શુદ્ધ દર્શન-જ્ઞાનમય અને સદા અરૂપી એ આત્મા છું. અન્ય કંઈ
પણ પરમાણુ માત્ર પણ હારૂં નથી’ એ અખંડ સ્થિર નિશ્ચય આ ભેદજ્ઞાની આત્મદ્રષ્ટા પુરુષને હોય છે.
"अहमिक्को खलु सुद्धो दसणणामइओ सदारूवी। णवि अस्थि मज्ज्ञ किंचिवि अण्ण परमाणमित्तपि॥"
શ્રી કુંદકુંદાચાર્ય પ્રણીત શ્રી સમયસાર અને એટલા માટે જ આ દષ્ટિને સ્થિર કહી છે. તેમાં ઉત્પન્ન થતા બોધને રત્નની પ્રભા સમાન કહ્યો છે, તે પણ યથાયેગ્ય છે, કારણ કે રત્નને પ્રકાશ પણ સ્થિર હોય છે, ડગમગ થતું નથી, તેમ સમ્યગૂદષ્ટિ પુરુષને બેધ પણ સ્થિર રહે છે, ડગમગતું નથી, ચળતું નથી. જ્યારે વજપાત* થતું હોય ને આખું શૈલેષે ભયથી ધ્રુજતું હોય ત્યારે પણ નિસર્ગ નિર્ભયપણે સર્વ શંકા છોડીને, પોતાને ન હણાય એવા અવધ્યા
* " सम्यग्दृष्टय एव साहसमिदं कर्तुं क्षमते परं,
___ यदळेऽपि पतत्यमी भयचलत्रैलोक्यमुक्तावनि । सर्वामेव निसर्गनिर्भयतया शङ्कां विहाय स्वयम्, जानंतः स्यमवध्यबोधवषं बोधाच्च्यवंते न हि॥"
શ્રી અમૃતચંદ્રાચાર્યજીમણુત સમયસારકલશ

Translation AI Generated

(68)
**The Collection of Yugadristi**

This first Gunasthanak is attained in the Dipra Dristi, which is the ultimate limit of the four Dristi. Therefore, in the four Dristi of Mitra, etc., the proportion of Mithyatva decreases progressively, and the proportion of the resulting Gun increases progressively. Thus, in the fourth Dristi, the Gunasthanak has the least amount of Mithyatva and the highest amount of Gun. Therefore, in the Dipra Dristi, the Gunasthanak with the least amount of Mithyatva and the highest amount of Mithyatva is found. After that, from the fifth Sthira Dristi onwards, there is no Mithyatva at all.

**5. Sthira Dristi**

“Dristi Sthiramahi Darshan Nitya, Ratnaprabha Sam Jane Re.” - Shri, Go Sazay

The fifth Sthira Dristi is only for the Samyagdristivant Purusha, who has experienced Granthibhed, i.e., whose knot of Karma, which is the result of Raga-Dvesha, has been severed. It is only for the Bhedgyani, the Atmajgyani. This Purusha has the experience of Bhedgyan-Atmajgyan, which is the knowledge of the pure Ratna-like Atma, which is completely different from the body and all other external objects. “I am the Atma, who is one, stable, pure, full of Darshan-Gyan, and always formless. I am not anything else, not even a single Paramanu.” This is the unshakeable, stable conviction of the Bhedgyani, Atmadristi Purusha.

"Ahamikko Khalu Suddho Dasananamiao Sadaravi. Navi Asthi Majjnya Kinchivi Anna Paramanumittapi."
Shri Kundakundacharya's Shri Samyasar

And that is why this Dristi is called Sthira. The Bodh that arises in it is said to be like the light of a gem, which is also appropriate, because the light of a gem is also stable, it does not waver. Similarly, the Bodh of the Samyagdristi Purusha is also stable, it does not waver, it does not move. Even when there is a Vajapat* and the entire universe is trembling with fear, the Samyagdristi Purusha remains fearless, leaving all doubts behind, knowing that he is not harmed.

* "Samyagdristi Ev Saahasamidam Kartum Kshamate Param,
_ Yadale'pi Patatyami Bhaychalatrailokyamuktavaani. Sarvamev Nisarganirbhayataya Shankam Vihay Swayam, Jananta: Syam Avadhya Bodhavashan Bodhaccyavante Na Hi."
Shri Amritchandracharya's Samyasarkalash