________________
ਹੋਇਆ ਸੋ ਨਿਆਂ
ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਸਰੀ ਜਗ੍ਹਾ ਅਕਾਲ ਪੁਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਸਭ ‘ਵਿਵਸਥਿਤ’ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਚੰਗੀ ਹੈ? ਕੁਦਰਤ ਸਾਰਾ ਨਿਆਂ ਹੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
25
ਯਾਨੀ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਸਿਧਾਂਤਿਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ। ਬੁੱਧੀ ਖਾਲੀ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ, ਇਹੀ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨ ਹੈ। ਜੋ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਨਿਆਂ ਮੰਨੋਗੇ ਤਾਂ ਬੁੱਧੀ ਚਲੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਬੁੱਧੀ ਕਿੱਥੇ ਤੱਕ ਜੀਵਿਤ ਰਹੇਗੀ? ਜੋ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਸ ਵਿੱਚ ਨਿਆਂ ਲੱਭਣ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਬੁੱਧੀ ਜੀਵਿਤ ਰਹੇਗੀ। ਜਦਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਬੁੱਧੀ ਸਮਝ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਬੁੱਧੀ ਨੂੰ ਫਿਰ ਲਾਜ (ਸ਼ਰਮ) ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਵੀ ਲਾਜ (ਸ਼ਰਮ) ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਓਏ! ਹੁਣ ਤਾਂ ਇਹ ਮਾਲਿਕ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੋਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਸ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਠਿਕਾਣੇ ਆਉਂਣਾ ਪਊਗਾ
ਨਿਆਂ ਨਹੀਂ ਲੱਭਣਾ, ਇਸ ਵਿੱਚ
ਪ੍ਰਸ਼ਨਕਰਤਾ : ਬੁੱਧੀ ਨੂੰ ਕੱਢਣਾ ਹੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਬਹੁਤ ਮਾਰ ਪੁਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਦਾਦਾ ਸ਼੍ਰੀ : ਇਸ ਬੁੱਧੀ ਨੂੰ ਕੱਢਣਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਬੁੱਧੀ ਖੁਦ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗੀ। ਬੁੱਧੀ ‘ਕਾਰਜ’ ਹੈ, ਉਸਦੇ ‘ਕਾਰਣ’ ਕੀ ਹਨ? ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜੋ ਹੋਇਆ, ਉਸ ਨੂੰ ਨਿਆਂ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਚਲੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਜਗਤ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ? ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜੋ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਲੱਭਦੇ ਰਹਿਣਗੇ ਨਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨਾਲ ਝਗੜੇ ਚਲਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਸੋ: ਬੁੱਧੀ ਐਵੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗੀ। ਬੁੱਧੀ ਦੇ ਜਾਣ ਦਾ ਮਾਰਗ ਕੀ ਹੈ? ਉਸਦੇ ਕਾਰਣਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰੋਗੇ ਤਾਂ ਬੁੱਧੀ, ਉਹ ‘ਕਾਰਜ' ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨਕਰਤਾ : ਤੁਸੀਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਬੁੱਧੀ ‘ਕਾਰਜ’ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਕਾਰਣ ਲੱਭੋਗੇ ਤਾਂ, ਇਹ ਕਾਰਜ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।