________________
४
प्रश्नकर्ता : मग त्यास आसक्ती म्हटली जाते ?
दादाश्री : आसक्तीच आहे. आणि प्रेम हा तर अनासक्त योग आहे, अनासक्त योगामुळे खरे प्रेम उत्पन्न होते.
प्रेमाची यथार्थ व्याख्या
दादाश्री : वॉट इज द डेफिनेशन ऑफ लव? (प्रेमाची व्याख्या काय ?)
प्रेम
प्रश्नकर्ता : मला माहीत नाही. तुम्ही समजवा.
दादाश्री : अरे, मीच लहानपणापासून प्रेमाची व्याख्या शोधत होतो ना? मला वाटत असे की हे प्रेम काय असेल ? लोक 'प्रेम-प्रेम' बोलतात, ते प्रेम म्हणजे नेमके काय असेल ? म्हणून मग मी सर्व पुस्तके उघडून पाहिली, सर्व शास्त्रे वाचली, परंतु मला प्रेमाची व्याख्या कुठेही सापडली नाही. मला आश्चर्यच वाटले की, कोणत्याही शास्त्रात 'प्रेम म्हणजे काय, ' याची व्याख्याच नाही ?! मग जेव्हा कबीर साहेबांची काही पुस्तके वाचली, तेव्हा मनाची संतुष्टी झाली की प्रेमाची व्याख्या तर या कबीर साहेबांनीच दिली आहे. ती व्याख्या मला उपयोगी पडली, ते काय म्हणतात,
'घडी चढ़े, घडी उतरे, वह तो प्रेम न होय, अघट प्रेम ही हृदय बसे, प्रेम कहिये सोय.
1
अशी त्यांनी व्याख्या दिली, मला तर ती व्याख्या फार सुंदर वाटली, 'मानावे लागेल कबीर साहेब, धन्य आहे !' हेच सर्वात खरे प्रेम ! घटक्यात वाढते आणि घटक्यात उतरते त्यास प्रेम कसे म्हणता येईल ?
प्रश्नकर्ता : मग खरे प्रेम कशास म्हणतात ?
दादाश्री : खरे प्रेम, म्हणजे जे कधी वाढत नाही, कमी होत नाही ते! आम्हा ज्ञानींचे प्रेम असेच असते, ते कधी कमी-जास्त होत नाही. असे आमचे खरे प्रेम संपूर्ण जगावर असते, आणि असे प्रेम तोच परमात्मा.
प्रश्नकर्ता : पण तरीही जगात कुठे तरी प्रेम असेलच ना ?