________________
୧୮
ମାତା-ପିତା ଏବଂ ପିଲାଙ୍କୁ ବ୍ୟବହାର ଭଗବାନ ମହାବୀରଙ୍କ ନିୟମ ଅଟେ ଏବଂ ସଂସାରର ନିୟମ ଅଲଗା ଅଟେ । ସଂସାରର ଲୋକେ କହିବେ ଯେ “ପୁଅର ଭୁଲ’ । ଏମିତି କହିବାବାଲା ତୁମକୁ ମିଳିଯିବେ ଏବଂ ତୁମେ ମଧ୍ୟ ସ୍ୱାକାରି ନେବ (ଦୃଢ଼ ଭାବରେ) ଯେ ‘ ପୁଅର ଭୁଲ’, ମୁଁ ଠିକ ବୁଝିଛି ।” ବଡ଼ ଆସିଲା ବୁଝିବାବାଲା ! ଭଗବାନ କୁହନ୍ତି, “ତୋର ଭୁଲ ।” ।
। ତୁମେ ଫ୍ରେଣ୍ଡସିପ୍ (ମିତ୍ରତା) କରିବ ତେବେ ପିଲାମାନେ ସୁଧୁରିବେ । ତୁମର ଫ୍ରେଣ୍ଡସିପ୍ ହେବ ତେବେ ପିଲାମାନେ ସୁଧୁରିବେ । କିନ୍ତୁ ମାତା-ପିତାଙ୍କ ଭଳି ରହିବ, ମର୍ଯ୍ୟାଦା ରଖୁବାକୁ ଯିବ, ତେବେ ଜୋମ ଅଟେ । ଫ୍ରେଣ୍ଡ ମିତ୍ର) ପରି ରହିବା ଉଚିତ । ସେମାନେ ବାହାରେ ଫ୍ରେଣ୍ଡ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ନ ଯିବେ ସେହିପରି ରହିବା ଉଚିତ । ଯଦି ତୁମେ ଫ୍ରେଣ୍ଡ ଅଟ, ତେବେ ତା’ସହ ଖେଳିବା ଉଚିତ, ଫ୍ରେଣ୍ଡ ଭଳି ସବୁ କରିବା ଉଚିତ ! ତୁ ଆସିବା ପରେ ଆମେ ଚାହା ପିଇବା, ଏପରି କହିବା ଉଚିତ । ଆମେ ସବୁ ସାଥିରେ ମିଶି ଚାହା ପିଇବା । ଯେପରି ସେ ତୁମ ମିତ୍ର,
ସେହିପରି ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ, ତେବେଯାଇ ପିଲାମାନେ ତୁମର ରହିବେ । ନହେଲେ ପିଲାମାନେ ତୁମର ହେବେ ନାହିଁ, ବାସ୍ତବରେ କେହି ପିଲା କାହାର ହୋଇ ହିଁ ନଥାଏ । କେହି ବ୍ୟକ୍ତି ମରିଯାଏ ତେବେ, ତା’ ପଛରେ ତା’ ପୁଅ ମରେ କେବେ ? ସମସ୍ତେ ଘରକୁ ଆସି ଖୁଆ-ପିଆ କରନ୍ତି । ଏମାନେ ପୁଅ-ଝିଅ ନୁହନ୍ତି, ଏମାନେ ତ କେବଳ ପ୍ରକୃତିର ନିୟମାନୁସାରେ ( ସମ୍ବନ୍ଧୀ ରୂପରେ ଦେଖା ଦିଅନ୍ତି, କେବଳ ଏତିକି । ‘ୟୋର ଫ୍ରେଣ୍ଡ’(ତୁମ ମିତ୍ର) ରୂପରେ ରହିବା ଉଚିତ । ତୁମେ ପ୍ରଥମେ ସ୍ଥିର କରିବ ତେବେ ଫ୍ରେଣ୍ଡ ରୂପରେ ରହିପାରିବ । ଯେମିତି ଫ୍ରେଣ୍ଡକୁ ଖରାପ ଲାଗିବା ପରି କୁହନ୍ତି ନାହିଁ, ସେ ଓଲଟା କରୁଥିବ ତେବେ ଆମେ ତା’କୁ କେଉଁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୁଝାନ୍ତି ଯେ ସେ ମାନିଯାଏ ସେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆଉ ନ ମାନେ ତେବେ ପୁଣି ତା’କୁ କୁହନ୍ତି ଯେ “ଯେମିତି
ତୋ ଇଚ୍ଛା’ । ଫ୍ରେଣ୍ଡ ହେବା ପାଇଁ ମନରେ ପ୍ରଥମେ କ’ଣ ଭାବିବା ଉଚିତ ? ବାହ୍ୟ । ବ୍ୟବହାରରେ ‘ମୁଁ ତା’ର ପିତା ଅଟେ’, କିନ୍ତୁ ଭିତରୁ ମନରେ ଏପରି ମାନିବା ଉଚିତ
ଯେ ମୁଁ ତା’ର ପୁତ୍ର ଅଟେ । ତେବେଯାଇ ଫ୍ରେଣ୍ଡସିପ୍ ହୋଇପାରିବ, ନହେଲେ ହେବ ନାହିଁ । ପିତା ମିତ୍ର କିପରି ହେବ ? ତା’ ଲେବଲ୍(ସ୍ତର) ଯାଏଁ ଆସିଲେ । ସେ ଲେବଲ୍ ଯାଏଁ ଆସିବା କିପରି ? ସେ ମନରେ ଏପରି ବୁଝୁ ଯେ ‘ମୁଁ ତା’ର ପୁତ୍ର ଅଟେ ।’ ଯଦି ଏପରି କହିବ ତେବେ କାମ ବାହାରି ଯିବ । କିଛି ଲୋକ କହୁଛନ୍ତି ଏବଂ କାମ ମଧ୍ୟ ହୋଇଯାଉଛି ।
। ପ୍ରଶ୍ନକର୍ତ୍ତା : ଆପଣ କହିଲେ ଯେ ଷୋହଳ ବର୍ଷ ବୟସ ପରେ ଫ୍ରେଣ୍ଡ ପରି