________________
ਭੁਗਤੇ ਉਸੇ ਦੀ ਭੁੱਲ
,
ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਉਨਾਂ-ਉਨਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਾਪਸ ਮਿਲੇਗਾ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰ ਲੈਣਾ ਕਿ, ਹਾਸ਼, ਹੁਣ ਮੇਰਾ ਹਿਸਾਬ ਪੂਰਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਭੁੱਲ ਕਰੋਗੇ ਤਾਂ ਫਿਰ ਤੋਂ ਭੁਗਤਣਾ ਹੀ ਪਵੇਗਾ।
19
ਅਸੀਂ ‘ਭੁਗਤੇ ਉਸੇ ਦੀ ਭੁੱਲ' ਇਹ ਸੂਤਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਅਚੰਬਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਹੀ ਖੋਜ਼ ਹੈ ਇਹ!
ਗਿਅਰ ਵਿੱਚ ਉਂਗਲ਼ੀ ਫਸੀ, ਕਿਸਦੀ ਭੁੱਲ?
ਜੋ ਕੜਵਾਹਟ ਭੁਗਤੇ, ਉਹੀ ਕਰਤਾ। ਕਰਤਾ ਉਹੀ ਵਿਕਲਪ। ਖੁਦ ਦੀ ਬਣਾਈ ਹੋਈ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਗਿਅਰ ਵਹੀਲ ਹੋਣ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਉਂਗਲ਼ੀ ਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਮਸ਼ੀਨ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਲੱਖ ਬਾਰ ਕਹੋ ਕਿ ‘ਭਾਈ, ਮੇਰੀ ਉਂਗਲ਼ੀ ਹੈ, ਮੈਂ ਖੁਦ ਤੈਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੀ ਉਹ ਗਿਅਰ ਵਹੀਲ ਉਂਗਲ਼ੀ ਛੱਡ ਦੇਵੇਗਾ?” ਨਹੀਂ ਛੱਡੇਗਾ। ਉਹ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੇਰਾ ਕੀ ਦੋਸ਼? ਤੂੰ ਭੁਗਤਿਆ ਇਸ ਲਈ ਤੇਰੀ ਭੁੱਲ। ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਹਰ ਸਭ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਹੀ ਹੈ ਸਿਰਫ਼। ਇਹ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਕੇਵਲ ਗਿਅਰ ਹੀ ਹਨ। ਗਿਅਰ ਨਾ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪਤਨੀ, ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਨਾ ਦਿੰਦੀ ਅਤੇ ਕੋਈ ਪਤੀ, ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਨਾ ਦਿੰਦਾ। ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਸੁੱਖ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰੱਖਣਗੇ ਪਰ ਏਦਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਬੱਚੇ, ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਸਾਰੇ ਸਿਰਫ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਹੀ ਹਨ, ਸਿਰਫ਼ ਗਿਅਰ ਹਨ।
ਪਹਾੜ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਪੱਥਰ ਮਾਰੋਗੇ?
ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕਰਤਾ : ਕੋਈ ਸਾਨੂੰ ਪੱਥਰ ਮਾਰੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਸੱਟ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਹੋਰ ਜਿਆਦਾ ਉਵੇਗ (ਦੁੱਖ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਦਾਦਾ ਸ਼੍ਰੀ : ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਉਦੇਗ (ਦੁੱਖ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਨਹੀਂ? ਪਰ ਪਹਾੜ ਤੋਂ ਰੁੜਦੇ-ਰੁੜਦੇ ਕੋਈ ਪੱਥਰ ਸਿਰ ਤੇ ਡਿੱਗੇ ਅਤੇ ਖੂਨ ਨਿਕਲੇ ਤਾਂ?
