________________
সমাজ।
লালমুনিল আলা সন্ধান জনি - दिदं व्याख्यानकौशलमायुष्मताम् । किं च स्मृतिज्ञानानामात्मस्वात्मनारभिमतं प्रामाण्यं न सिध्येत् ফলুনীল ফমিশ্রনৰিাফফফালাল নিশ্বানু। মিনায়য়ানা বা যক্ষ্ম জ্বালিतत्वेन स्मृतित्वं न त्वंशान्तरयोरिति चेत् न तयाः
क्याव्याप्त्यनवेक्षणादित्याह । प्रमाणेत्यादि । वाक्यजन्यस्य ज्ञानस्यानुभूतित्वेन प्रामाण्यं तज्जनकवाक्यस्यातल्लक्षणस्वादप्रामाण्यं दुर्वारमिति भावः । तावच्छन्दसूचितं दूषणान्तरं च प्रस्तौति । किं चेति । द्विविधं हि विज्ञानं ग्रहणं भरणं च तदुभयमपि पानप्रदीप इवात्मानमाश्रयतया स्वात्मानं स्वप्रकाशत्वेन विषयतया बायं चावभासयतीति त्रिपुटीप्रत्यक्षतामाचक्षते गुरवः । तत्रात्मस्वात्मांशयारुभयं प्रमाणे प्रत्यक्षं च वेद्यांशे स्मरणमप्रमाणमप्रत्यक्षं च । ग्रहणं तु पनाविधमपि।१) प्रमाणमेव तद्यथायथं प्रत्यक्षमप्रत्यक्षं चेति मन्यन्ते । तत्र मायारात्मस्वात्मांशयोः प्रमाजाभिमतयोरनुभूतित्वलक्षणभव्याप्तमित्याह । स्मृतिज्ञामानामिति । असिद्धौ कारणमाह । स्मृतीनामिति । आत्मस्वात्मांशयारपीति शेषः । स्मृतिप्रयोजकसंस्कारजत्वाभावेन स्मृतित्याभावादात्मस्वात्माशयोः स्मृतिब्यतिरिस्तत्वं व्याप्तमिति शकते। त्रितयेति । तत्रापि तत्प्रयोजकसम्भवादव्याप्तिस्तदवस्थैति परिहरति । न तयोरिति । नन्वस्त्येव कारणान्तरं तयोस्तत्रैव २) यदन्यदात्ममन:संयो
(१) प्रत्यवादीनि चत्वारि अापत्तिश्चति पविधम् । (२) तयारात्मस्वात्मांशावभासयोः तत्र स्मृती !