________________
પતિ રામતિને ભર્તાર થશે. આવાં પ્રિય વચન બોલતી પ્રેમાળ ને પ્રિયંકર સાહેલીઓ ગવાક્ષમાં ઉભી રહી છે.
મને પણ જેવા દે ” એવી ઉકિત ઉચ્ચારતી રોમરાછવિરાજીત રામતી બહેનપણીઓની વચ્ચે આવી ઉભી. તે પ્રસંગે મૃગલોચના નામની સખી મિત પૂર્વક બોલી,
આ વરમાં એક દેશ છે.” રાજીમતી રેષ લાવી બેલી, “કલાપાદપમાં કાણુતા, ક્ષીર સિંધુમાં ક્ષારત્વ, ચંદનમાં દુધ, અહમણિમાં અંધકાર, લક્ષ્મીમાં દરિદ્રતા ને વાગીશ્વરીમાં મૂઢતા કદી પણ સંભવે નહિ. પૂણું પડવાથી પુરી ચપાય એ કેમ મનાય ? આ વરમાં દૂષણ દેખાડવા તે દૂધમાં પિરા કાઢવા જેવું છે. ”
ચંદ્રાનના મૃગલોચનાને કહે છે, “શી ખામી છે” મૃગલેચનાએ પ્રત્યુત્તરવાળે, “વરત કાજળ જે કાળો છે”. મંજુભાષિણે રાજીમતીએ કહ્યું, “હું ધારતી હતી કે મારી સખી શાણને સમજુ છે, પણ તેમ નથી, કારણ કે, કૃષ્ણવર્ણ સર્વ શોભાનું કારણ છે. ચિત્રાવેલ, અગર, કસ્તુરી, વાદળ, કાજળ, કેશ ને આંખની કીકીઓ એ સર્વ શ્યામ હોય તેજ શેભે છે, ને વધારે મૂલ્યવાન ગણાય છે. મૈક્તિક ધળું છે, પણ વીંધાય છે. કર્પર સિત હોય છે, પણ તેની સાથે અસિત મરી હોય તેજ રહી શકે છે. ગેરા ગાત્રવાળે કુષ્ઠ રેગી કહેવાય છે. લવણું ધળું છે, પણ ખારૂં હેય છે ચને રંગે શ્વેત હોય છે, પણ રસનાને બાળે છે.
Aho ! Shrutgyanam
