________________
ભરતી કરાયો. એક વાર ઉછળકૂદ કરતાં તે બાજુના પાંજરામાં પડ્યો. ત્યાં સિંહ હતો. એણે ચીસાચીસ કરી મૂકી. બચાવો બચાવો. સિંહ છલાંગ મારીને એની પાસે આવ્યો, ને કહ્યું, હું ય તારા જેવો જ છું. શાંતિ રાખ નહીં
તો બેઉની નોકરી જશે.
પેલો તો ચકિત થઈ ગયો. પછી એણે તપાસ કરી. વાઘના પાંજરામાં, વરૂના પાંજરામાં, શિયાળના પાંજરામાં, ચિત્તાના પાંજરામાં.. બહારથી તેઓના અલગ અલગ મહોરા, અંદર માણસ.
આપણે બહારથી માણસનું મહોરું લઈને બેઠા છીએ. અંદર કોણ છીએ ? બહુ ગુસ્સો આવતો હોય, તો વાઘ છીએ. કોઈને કરડી ખાતા હોઈએ તો વરૂ છીએ. બહુ લુચ્ચાઈ કરતા હોઈએ તો શિયાળ છીએ. આંખમાંથી આગ વરસાવતા હોઈએ તો ચિત્તા છીએ. કોઈનું કાઈ ઝૂંટવી લેતા હોઈએ, તો વાંદરા છીએ. શાસ્ત્ર કહે છે
-
प्रत्यहं प्रत्यवेक्षेत नरश्चरितमात्मनः ।
किन्नु मे पशुभिस्तुल्यं किन्नु सत्पुरुषैरिव ? |
માનવે પ્રતિદિન પોતાના આચરણનું નિરીક્ષણ કરવું જોઈએ કે મારામાં પશુઓ જેવું શું છે અને સત્પુરુષો જેવું શું છે ?
ડગલે ને પગલે જેને માત્ર જાતનો વિચાર આવે, તે પશુ અને જેને જગતનો પણ વિચાર આવે તે માનવ. શેઠે ભિખારીને કશું ન આપ્યું. છેવટે તેણે પાણી માંગ્યું. તો કહ્યું, હમણાં માણસ આવે એ આપશે. રાહ જોઈને ભિખારી થાક્યો. બોલ્યો માણસ ન આવે ત્યાં સુધી તમે જ માણસ થઈ જાઓ ને ?
જિંદગી એની જિંદગી ને પ્યાર એનો પ્યાર છે ઈન્સાનિયતના દર્દમાં જેનું હૃદય ખુવાર છે.
મુંબઈ-વરલીમાં સપ્ટેમ્બર-૧૯૯૯ માં એક યુવાન બસ એક્સીડન્ટમાં ઓફ થઈ ગયો. પત્ની વિધવા થઈ, બાળકો અનાથ થયા. સ્મશાનયાત્રા બાદ સાંજે કંઈક ધર્મ કરવાનો વિચાર આવ્યો. ડ્રાઈવરના પરિવારની ચિંતા
૧૯
Sun N Fun
