________________
લઘુતા મેં પ્રભુતા બચે
એક વાર હું ગુરુદેવને રાઈ-મુહપત્તિ (દ્વાદશાવર્ત વંદન) કરી રહ્યો હતો. કોઈ વંદનાર્થી આવ્યા. વંદન કરીને ગુરુપૂજન કરવા દેવાની વિનંતિ કરી. ગુરુદેવે પાટ પાસે પડેલ થાળી તરફ ઈશારો કરી પુસ્તક પર પૂજા કરવા કહ્યું. વંદનાર્થીએ ગુરુદેવના ચરણ પર પૂજન કરવાની ભાવના વ્યક્ત કરી ને ગુરુદેવ સહજરૂપે બોલી ઉઠ્યા : ‘“ગુરુ કરતાં જ્ઞાન ચઢિયાતું છે.’
પ્રશમરતિમાં કહ્યું છે
(68
—
गुर्वायत्ता यस्माच्छास्त्रारंभा भवन्ति सर्वेऽपि । સર્વ શાસ્ત્રો ગુરુને આધીન છે.
—
કલ્પસૂત્ર ફરમાવે છે – ગારિયા પ—વાય નાનંતિ । - અમે કહેલા આચારો પણ જો તમે ગુરુને પૂછ્યા વિના પાળશો, તો એ અનાચારો બની જશે. છેલ્લો નિર્ણય ગુરુનો રહેશે. કારણ કે ગુરુ દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવ-આત્મા ૢ આ બધું જોઈને નિર્ણય કરશે. ગુરુદેવને આ બધું નથી ખબર એવું નથી. એમણે જ તો અમને આ જ્ઞાન આપ્યું છે. પણ ગુરુદેવની આ અદ્ભુત લઘુતા છે, કે જ્ઞાનની સમક્ષ પોતાને ‘હીન’ તરીકે પ્રસ્તુત કરે છે.
7)