________________
धम्मकहा 8862
(२३) सुकोसलमुणि कहा राया पजावालो अजोद्धाए पजापालणेण चिट्ठी। तत्थेव एगो पहाणसेट्ठो सिद्धत्थो बत्तीसभज्जाहिं सह सुहेण णिवसीअ। सेट्ठस्स को वि पुत्तो ण होई। तेण जयावई पियराणी तदटुं जक्खे पूजेइ। एगदा दिव्वणाणी मुणी भणइ-पुत्ति! तुम कुदेवभत्तिं चइत्ता जिणधम्मे रज्जसु जेण सत्तदिणब्भंतरे गब्भविभूदि पावेस्सइ। सा मुणिवयणे संतुट्ठा होऊण जिणधम्मे दिढीभूदा। ताअ कइवयदिणेसु सुकोसलणामो सुदो संभूदो। पुत्तस्स मुहं पासिय सेट्ठो णयंधरमुणिसमीवं मुणी होदि । मं बालपुत्तिं चइऊण सिद्धत्थो मुणी जादो त्ति चिंतिय सा जयावई अइकुद्धा भवइ । किं मुणिरायस्स दाणिं दिक्खापदाणं जोग्ग हवे? ति तक्किय कोहेण णियगिहे मणिस्स पवेसो सयाकालं पडिसिद्धो। सणियं सणियं सुकोसलो वडिंगदो। बत्तीस इत्थीहिं सह विवाहिदो सो सव्विंदयसुहं भुंजइ।
एगदा पासादस्स छत्ते माया धत्ती सुकोसलो य वणिदाहिं सह णयरसोहं पस्संति। तदा दुरा विहरंतो चरियाए सिद्धत्थमुणी आगच्छंतो दिट्ठो। सुकोसलो तमजाणतो पुच्छेइ- माया! एसो को अत्थि? जयावई कोहेण भणइ- एसो कोवि दरिदो आगच्छइ। माये! ण खलु अयं दरिदो सव्वुत्तमलक्खणेहि संजुत्तादो त्ति सुकोसलेण वुत्तं । तदा सुणंदाधत्ती सेट्ठाणिं कहेदि-णियकुलस्स सामिणो परममुणिराजाय इणं वयणं ण सोहदि । तुसिणीयेण चिट्ठ त्ति अक्खेहिं इंगिदं करिय झत्ति सा राणी धाएण सह गच्छइ। 'अहं वंचिदो मि' ति सुकोसलो चिंतेइ। तदा सूवकारेण वुत्तं- भोयणवेला संजादा ति भोयणं कादव्वं । तदणंतरं अंबाए धत्तीए भज्जाहिं य कमेण कहिदं तहा वि तेण भोयणं ण कदं । सुकोसलो कहेदि- 'तं उत्तमपुरिसविसये सच्चं जाणिय खलु भोयणं करामि ण अण्णहा। तदो सुणंदा सव्वं जहत्थं कहेदि। सच्चं सुणिय तक्कालं सुकोसलो णियभज्जाए गब्भट्ठिदं पुत्तं सेट्ठपदेण बंधिय सिद्धत्थमुणिसमीवं मुणी जादो। जयावई णिरंतरं पइपुत्तवियोगजणिदेण अट्टज्झाणेण विलवंती मुआ। मगहदेसे मोग्गिल्लगिरिम्म य वग्घी जादा। तत्थ तिहिं पुत्तेहिं सह सा सव्वत्थ विहरदि। तत्थेव ते दो मुणी विहरमाणा चउमासस्स उववासेण जोगं धरिय ट्ठिदा। जोगसमत्तीए दोण्णि मुणिराया चरियाए उट्ठिदा। पहे गच्छंता वग्घीए ते विलोइदा। सहसा समक्खं आगंतूण ताए तिपुत्तेहिं सह कमेण ते हणिय भक्खिदा। मुणिराया अप्पसमाहिबलेण सव्वट्टसिद्धिदेवेसु उववण्णा। सुकोसलमुणिस्स हत्थस्स चिण्हं देक्खिय वग्घीअ जाईभरणं संजादं । तेण अप्पणिंदणं कुणमाणा पच्छातावेण संसारं जिंदती 'सगपुत्तं मए भक्खिदं' त्ति तिव्वाणुसयं चित्ते धरती सयलसंणासेण मरिय सोहम्मसग्गे गदा। सच्चमेव वुत्तं
मोग्गिल्लगिरिम्म य सुकुसलो वि सिद्धत्थदइयभयवंतो। वग्घीए वि खज्जतो पडिवण्णो उत्तम अटुं॥ भ.आ. १५४॥
נ
נ
נ