________________
યોગસારાદિ સૂક્ત- રત્ન - મંજૂષા
संसारदुःखान्न परोऽस्ति रोगः, सम्यग्विचारात् परमौषधं न । तद्रोगदुःखस्य विनाशनाय, सच्छास्त्रतोऽयं क्रियते विचारः ॥८७॥
સંસારના દુઃખથી વધીને કોઈ મોટો રોગ નથી. સમ્યગુ ચિંતનથી વધીને કોઈ મોટી દવા નથી. એટલે તે રોગરૂપી દુઃખના નાશ માટે સમ્યક શાસ્ત્રોથી આ વિચારણા કરાય છે.
अनित्यताया यदि चेत् प्रतीतिः, तत्त्वस्य निष्ठा च गुरुप्रसादात् । सुखी हि सर्वत्र जने वने च, नो चेद् वने चाथ जनेषु दुःखी ॥८८॥
જો ગુરુની કૃપાથી (પુદ્ગલ પદાર્થની) અનિત્યતાનું જ્ઞાન હોય અને તત્ત્વ (શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપ)માં શ્રદ્ધા હોય તો માણસ સર્વત્ર - વસતિમાં કે નિર્જન જંગલમાં સુખી છે. અન્યથા તે બધે જ દુઃખી છે. १० मोहान्धकारे भ्रमतीह तावत्,
संसारदुःखैश्च कदर्थ्यमानः । यावद् विवेकार्कमहोदयेन, यथास्थितं पश्यति नात्मरूपम् ॥८९॥