________________
યોગશાસ્ત્ર સૂક્ત- રત્ન - મંજૂષા
“કોઈ પાપ ન કરો, કોઈ દુઃખી ન થાઓ, આ આખું જગત મુક્ત થાઓ.” આવી બુદ્ધિ મૈત્રી કહેવાય છે. ४/११९ अपास्ताशेषदोषाणां, वस्तुतत्त्वावलोकिनाम् ।
गुणेषु पक्षपातो यः, स प्रमोदः प्रकीर्तितः ॥१०६॥
જેમના સર્વ દોષો નાશ પામ્યા છે અને વસ્તુતત્ત્વને જે જાણનારા છે, તેમના ગુણો પર જે પક્ષપાત, તે પ્રમોદ કહેવાયેલ
४/१२० दीनेष्वार्तेषु भीतेषु, याचमानेषु जीवितम् ।
प्रतीकारपरा बुद्धिः, कारुण्यमभिधीयते ॥१०७॥
દીન, પીડિત, ભયભીત અને જિંદગીની ભીખ માંગનારાના દુઃખ દૂર કરવાની બુદ્ધિ કરુણા કહેવાય છે. ४/१२१ क्रूरकर्मसु निःशङ्क, देवतागुरुनिन्दिषु ।
आत्मशंसिषु योपेक्षा, तन्माध्यस्थ्यमुदीरितम् ॥१०८॥
નિષ્ફરપણે ક્રૂર કાર્યો કરનાર, દેવ-ગુરુની નિંદા અને પોતાની પ્રશંસા કરનારાની જે ઉપેક્ષા, તે માધ્યથ્ય કહેવાય છે.