________________
જ્ઞાનસાર સૂક્ત - રત્ન - મંજૂષા
ધરતી એ જ પથારી, માંગીને ખાવાનું, જીર્ણ વસ્ત્રો અને જંગલમાં રહેવાનું, આ બધા છતાં અહો ! નિઃસ્પૃહને ચક્રવર્તી કરતાં પણ વધુ સુખ હોય છે.
૧૧
१२/८ परस्पृहा महादुःखं, निःस्पृहत्वं महासुखम् ।
તવુક્ત સમાસેન, ક્ષાં મુલવુ:યો: રૂદ્રા પરપદાર્થની સ્પૃહા એ જ મહાદુઃખ છે અને નિઃસ્પૃહતા જ મહાસુખ છે. સુખ અને દુઃખના ટૂંકમાં આ લક્ષણો કહ્યા છે. મૌન
१३/४ यतः प्रवृत्तिर्न मणौ, लभ्यते वा न तत्फलम् ।
अतात्त्विकी मणिज्ञप्तिः, मणिश्रद्धा च सा यथा ॥ ३९ ॥
જે(મણિનું જ્ઞાન કે શ્રદ્ધા)ના થવા છતાં મણિને લેવા પ્રવૃત્તિ ન કરે કે મણિથી મળતું ફળ ન મળે, તેવું મણિનું જ્ઞાન કે મણિ પરની શ્રદ્ધા જેમ ખોટા છે...
१३/५ तथा यतो न शुद्धात्म-स्वभावाचरणं भवेत् ।
फलं दोषनिवृत्तिर्वा न तज्ज्ञानं न दर्शनम् ॥४०॥ તેમ જેનાથી શુદ્ધ આત્મસ્વભાવમાં પ્રવૃત્તિ કે દોષનિવૃત્તિ રૂપ ફળ ન આવે, તે જ્ઞાન કે દર્શન નથી.
१३ / ७ सुलभं वागनुच्चारं, मौनमेकेन्द्रियेष्वपि । पुद्गलेष्वप्रवृत्तिस्तु, योगानां मौनमुत्तमम् ॥४१॥