________________
શાંતસુધારસ સૂક્તરત્નમંજૂષા
એક બાજુ લોભ રૂપી ભયંકર દાવાનળ હેરાન કરે છે, જે સામગ્રીની પ્રાપ્તિરૂપ ઉછળતાં સમુદ્ર વડે પણ શાંત કરી શકાતો નથી. બીજી બાજુ ઇન્દ્રિયોના સુખોની ઇચ્છા પડે છે, જે મૃગજળની જેમ કદી તૃપ્ત ન થનારી છે. અનેક ભયોથી ભયાનક એવા આ સંસારરૂપી જંગલમાં શી રીતે સ્વસ્થ રહેવું ? ३ सहित्वा सन्तापानशुचिजननीकुक्षिकुहरे,
ततो जन्म प्राप्य प्रचुरतरकष्टक्रमहतः । सुखाभासैर्यावत् स्पृशति कथमप्यतिविरति, जरा तावत्कायं कवलयति मृत्योः सहचरी ॥१६॥
અશુચિ ભરપૂર એવી માતાની કુક્ષિમાં ત્રાસ સહન કરીને, જન્મ પામીને, ઘણાં કષ્ટો સહન કરીને કોઈક રીતે હજી તો આભાસિક સુખોથી દુઃખમુક્તિ મેળવે છે, ત્યાં તો મૃત્યુની સખી જેવી વૃદ્ધાવસ્થા શરીરને ગ્રસી જાય છે. ३/१ कलय संसारमतिदारुणं, जन्ममरणादिभयभीत ! रे ।
मोहरिपुणेह सगलग्रह, प्रतिपदं विपदमुपनीत ! रे ॥१७॥
રે ! જન્મ-મરણાદિ ભયોથી ભયભીત અને મોહશત્રુએ ગળે પકડીને ડગલે-પગલે દુઃખી કરાયેલ આત્મ! સંસાર અતિ દારુણ છે, તે જાણી લે. ३/२ घटयसि क्वचन मदमुन्नतेः, क्वचिदहो ! हीनतादीन रे ।
प्रतिभवं रूपमपरापरं, वहसि बत कर्मणाऽऽधीन ! रे ॥१८॥