________________
અધ્યાત્મકલ્પદ્રુમ સૂક્તરત્નમંજૂષા
કષાયોના કારણે મિત્રો શત્રુ બની જાય છે, ધર્મ મલિન થાય છે, કીર્તિ ગાઢ અપયશમાં ફેરવાઈ જાય છે, માતા-પિતાભાઈઓ (સ્વજનો/મિત્રો) પણ સ્નેહ રાખતાં નથી. આમ (આલોકપરલોકરૂપ) બંને લોકમાં જીવોને વિપત્તિ જ આવે છે. ૨૪/૨૨ વષાયાનું સંવૃધુ પ્રાણ !, નર વં સંવરાત્ |
महातपस्विनोऽप्यापुः, करटोत्करटादयः ॥३०॥
હે વિદ્વાન્ ! કષાયોનું નિયંત્રણ કર, કારણકે કષાયના અનિયંત્રણના કારણે મહાતપસ્વી એવા કરત-ઉત્કરટ વગેરે પણ નરકને પામ્યા.
७/१० धत्से कृतिन् ! यद्यपकारकेषु,
क्रोधं ततो धेह्यरिषट्क एव । अथोपकारिष्वपि तद् भवार्तिकृत्कर्महन्मित्रबहिद्विषत्सु ॥३१॥
હે જીવ! જો તું અપકારી પર ક્રોધ કરતો હોય તો (કામક્રોધાદિ) છ શત્રુઓ પર કર. જો ઉપકારી ઉપર પણ કરતો હોય તો જ સંસારરૂપી દુઃખના જનક કર્મનો નાશ કરનારા (ઉપસર્ગ કરનાર) વાસ્તવિક મિત્રો, જે બહારથી દ્વેષ કરનાર છે, તેના પર
કર.