________________
૨૮
પ્રકરણાદિ સૂક્ત- રત્ન - મંજૂષા
પાણી-રેતી-ધરતી અને પર્વતમાંની રેખા જેવો (ક્રમશઃ અનંતાનુબંધી વગેરે) ચાર પ્રકારનો ક્રોધ છે. નેતરની સોટી, લાકડું, હાડકાં અને પથ્થરના થાંભલા જેવો ચાર પ્રકારનો માન છે. २० मायाऽवलेहि गोमुत्ति-मिंढसिंगघणवंसिमूलसमा ।
लोहो हलिद्द-खंजण-कद्दम-किमिरागसामाणो ॥१७॥
વાંસની છાલ, ગોમૂત્ર, ઘેટાંનું શિંગડું અને ઘનવાંસના મૂળ જેવી ચાર પ્રકારની માયા છે. હળદર, અંજન, કાદવ અને કૃમિના રંગ જેવો ચાર પ્રકારનો લોભ છે. २१ जस्सुदया होइ जिए, हासरइअरइसोगभयकुच्छा ।
सनिमित्तमन्नहा वा, तं इह हासाइमोहणीयं ॥९८॥
જેના ઉદયથી જીવને નિમિત્તથી કે નિમિત્ત વગર હાસ્ય, રતિ, અરતિ, શોક, ભય કે જુગુપ્સા થાય તે હાસ્ય વગેરે મોહનીય કર્મ છે. २२ पुरिसित्थितदुभयं पइ, अहिलासो जव्वसा हवइ सो उ।
थीनरनपुवेउदओ, फुफुम-तण-नगरदाहसमो ॥१९॥
પુરુષ-સ્ત્રી અને ઉભયની ઇચ્છા જેના કારણે થાય તે સ્ત્રીપુરુષ અને નપુંસક વેદનો ઉદય ક્રમશઃ બકરીની લીંડી, ઘાસ અને નગરના અગ્નિ જેવો છે. २४ गइ जाइ तणु उवंगा, बंधण संघायणाणि संघयणा।
संठाणवन्नगंधरस-फास अणपव्वि विहगगई॥१००।
