________________
૨૧
ઉપદેશમાળા સૂક્ત- રત્ન - મંજૂષા
| નિકટ મોક્ષગામી જીવનું આ લક્ષણ છે - વિષયસુખોમાં રાગ ન કરે અને સર્વ ધર્મસ્થાનોમાં ઉદ્યમ કરે. १६४ सम्मविट्ठी वि कयागमो वि, अइविसयरागसुहवसओ।
भवसंकंडंमि पविसइ, इत्थं तुह सच्चई नायं ॥७७॥
સમ્યગ્દષ્ટિ અને જ્ઞાની પણ, વિષયસુખની ગાઢ આસક્તિથી સંસારમાં પડે છે. આ વિષયમાં સત્યકીનું દૃષ્ટાંત જાણવું. १८८ सीलव्वयाई जो बहुफलाइं, हंतूण सुक्खमहिलसइ ।
धिइदुब्बलो तवस्सी, कोडीए कागिणि कुणइ ॥७८॥
ઘણા ફળવાળા શીલ-વ્રતને ભાંગીને જે વિષયસુખને ઇચ્છે છે તે નબળા મનવાળો બિચારો કોડની કોડી કરે છે. ११७ जो चयइ उत्तरगुणे, मूलगुणे वि अचिरेण सो चयइ ।
जह जह कुणइ पमायं, पेल्लिज्जइ तह कसाएहिं ॥७९॥
જે સાધુ ઉત્તરગુણને ભાંગે, તે થોડા વખતમાં જ મૂળગુણને પણ ભાંગે. જેમ જેમ પ્રમાદ કરે તેમ તેમ કષાયોથી પરાજિત થતો જાય છે. ८६ न करंति जे तवं संजमं व, ते तुल्लपाणिपायाणं ।
पुरिसा समपुरिसाणं, अवस्स पेसत्तणमुर्विति ॥८०॥
જે તપ-સંયમ કરતા નથી, તે અવશ્ય તેમના જેવા જ - હાથ-પગવાળા માણસોના નોકર બને છે.