________________ [2] :: ઘરની લક્ષ્મી પુત્ર-વધૂનું આગમન, પુત્રનાં લગ્ન એ આપણ સંસારગ્રંથમાં એક નવું જ પ્રકરણ ઉઘાડે છે. એ પ્રકરણ પણ કેટલા ઉલ્લાસ અને આનંદ સાથે શરૂ થાય છે ? મા-બાપ પિતાની પાસેની છેલ્લી પાઈ ખરચી નાખે છે; શક્તિનું છેલ્લું રહ્યું હું ટીપું પણ નીચેવે છે. લગ્નનાં ગીતે અને વાઈના મંગલસૂરમાં સંસારનાં આજ સુધીનાં સંતાપ જાણે કે સમાઈ જતાં હોય એમ એમને લાગે છે. મા-બાપનાં મને રથ એ વખતે સફળ બને છે. વૃદ્ધ અવસ્થામાં પુત્ર અને પુત્રવધૂ સે એ પ્રકારની સેવા-શુશ્રુષા કરશે અને પાછલી જીંદગી સુધરી જશે એવી આશાથી એમનાં હૃદય પ્રફુલ્લ બને છે. સાસુ, સસરાની જેમ નણંદ, દીયર, જેઠ, જેઠાણીનાં અંતરમાં પણ એ વખતે આનંદની લ્હેર છૂટે છે. થોડા દિવસમાં જ એ સ્વપ્નસૃષ્ટિ ઉડી જાય છે. કઈ મેટી મહેલાત તૂટી પડી હોય અને ખંડિયેરમાં જીવતા માણસે દબાઈ ગયા હોય એવું કરૂણ દૃશ્ય ખડું થાય છે. અનેક સ્થળે લગ્નની પછી જે કંકાસ-કલેશની હેળી સળગે છે તેની વાળ નિકટનાં સગાં-સંબંધીઓને પણ સ્પર્શે છે. આશાને પ્રકાશ આથમે છે અને એને સ્થાને અધિકાર છવાય છે. વીજળીના ક્ષણિક ચમકારની જેમ લગ્નના લ્હાવાને બધે આનંદ ઉડી જાય છે. કલ્પનાએ સર્જાવેલું સુંદર ચિત્ર એકાએક માટીમાં મળી જાય છે. આર્ય–સંસારના માનવીએ એવા તે શાં પાપ કર્યો હશે કે આવા શ્રાપ ઉતરતા હશે ?
