Page Text
________________ | શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથાય નમઃ | પ્રકરણ-૧ર કામરાગાસ્નેહરાગાવીષત્કરનિવારણ / દૃષ્ટિરાગસ્તુ પાપીયાનું દુરુચ્છેદ: સતામપિ | વિતરાગસ્તોત્ર-૬, પ્રકાશ 10 શ્લોક અજ્ઞાન જ દુઃખનું મૂળ છે. અજ્ઞાનથી મોહ અને મોહથી રાગ-દ્વેષ થાય છે. રાગ-દ્વેષ ન હોય તો કોઈ દુઃખ નથી. “હું કોણ” અને “મારું કોણ આ બાબતનું અજ્ઞાન ચાલ્યું જાય તો આપણું કલ્યાણ થાય. એ અજ્ઞાન મોહના કારણે જતું નથી. હું એટલે આત્મા. મારા આત્માના ગુણો એ “મારું” છે. તમને લાગે છે કે દીકરો મારો છે, બિલ્ડિંગ મારી છે, ગાડી મારી છે. આ બધું અજ્ઞાન છે. આ અજ્ઞાન કેમ નથી જતું? અજ્ઞાન મોહ પર ટક્યું છે. મોહના કારણે રાગ અને દ્વેષ પેદા થાય છે. રાગ અને દ્વેષના કારણે આપણો સંસાર ચાલ્યા કરે છે. એ રાગ અને દ્વેષને આપણે ખતમ કરવા છે. * રાગનો ક્રમ આપણે રાગને ઓળખવાની કોશિશ કરી રહ્યા છીએ. ત્રણ પ્રકારના ખરાબ રાગ કાઢી નાખવા જેવા છે : કામરાગ, સ્નેહરાગ અને દૃષ્ટિરાગ. આ ક્રમ પાછળ પણ કારણ છે. કોઈ પણ વસ્તુને ક્રમ આપવામાં ખાસ કારણ હોય. જિનશાસનને ભણવાની પદ્ધતિ તમે શીખી જજો કે ક્રમ સિસ્ટમેટિકલી આપવામાં પણ કારણ છે. તમે પ્રતિક્રમણમાં સાત લાખ’ સૂત્ર બોલો છો. જીવસૃષ્ટિની ગણતરી એમાં છે. સાત લાખ પૃથ્વીકાય, સાત લાખ અપકાય, સાત લાખ તેઉકાય, સાત લાખ વાયુકાય, દસ લાખ પ્રત્યેક વનસ્પતિકાય. આવો ક્રમ કેમ બતાવ્યો પુથ્વીકાય પ્રથમ કેમ? સૌથી મોસ્ટ અન્ડર ડેવલપ જીવ પૃથ્વીકાયના છે. પૃથ્વીકાયમાં જીવ જેવું કંઈ દેખાય જ નહિ. પૃથ્વીકાય ઓલમોસ્ટ જડ જેવા છે. એમનામાં જીવનાં લક્ષણ નથી દેખાતાં. એના કરતા થોડા ડેવલપ અકાયના જીવ, ત્યારબાદ તેઉકાયના જીવ, પછી વાઉકાયના જીવ, છેલ્લે વનસ્પતિકાયના જીવ. એમના વિકાસક્રમમાં જીવ જેવાં લક્ષણ દેખાય. વનસ્પતિમાં જીવનાં લક્ષણો દેખાય. ક્રોધ, માન, માયા સ્પષ્ટ દેખાય. -- 50 -
| SR No. | 032871 |
| Book Title | Rag Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Niswarth |
| Publisher | Parmarth Pariwar |
| Publication Year | |
| Total Pages | 114 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |