________________ 141 યુનિવર્સિટીઓ નિર્માણ કરવા-કરાવવાની વાત વહેતી મૂકીને આર્યસંસ્કૃતિના સંસ્કાર અને ધર્મના મૂળમાં પલીતે ચાંપવાનું કાર્ય કર્યું. ઊંધા શ્રીગણેશ માંડયા : લૉર્ડ મેકોલેએ અંગ્રેજી ભાષાના દેશવ્યાપી પ્રચારના માધ્યમથી આર્યસંસ્કૃતિ અને અનન્ત મહાતારક ધર્મને સર્વનાશ અને પોતાના ધર્મના દેશવ્યાપી પ્રચારને ગર્ભિત રાખીને એક ક્ષણમાં અગણિત કાળથી ચાલી આવતી આર્ય સંસ્કૃતિનું અને ધર્મસંસ્કૃતિનું ગળું ટૂંપી નાખવાના ઊધા શ્રીગણેશ માંડયા. ક્ષણભર માટે કોઈ શંકા કરે કે શાળા, હાઈસ્કૂલ, કૉલેજ આદિનું આયોજન કરે અને અંગ્રેજી ભાષાનું જ્ઞાન આપે તેમાં ખોટું શું? અને તેને આટલો બધો વિરોધ શા માટે? તેના સમાધાનરૂપે સર્વપ્રથમ તે વિદ્યા કાને અપાય અને કોને ન અપાય? એમાં વિવેક રાખવાની ખૂબ જ તાતી જરૂર છે. અપાત્રને વિદ્યાદાન નહિ ? ધર્મ અને આર્ય સંસ્કૃતિને વરેલા હિતચિન્તક સન્ત, મહંત, સજજન અને મહાજને આદિ વિદ્યા (અક્ષરજ્ઞાન) જિ-૧૦
