________________ 148 જૈન ઇતિહાસની ઝલકો વજસ્વામીજીના પિતા ધનગિરિ દીક્ષાર્થી હોવા છતાં તેમને વડીલોના આગ્રહથી સુનંદાની સાથે લગ્ન કરવાની ફરજ પડી હતી. તે સગર્ભા થતાં જ ધનગિરિ દીક્ષાના માર્ગે ચાલી નીકળ્યા હતા. [26] પીથો અને ઘીનો વેપાર માંડવગઢના મંત્રીશ્વર પેથડશાના ભૂતકાળની આ વાત છે. પિતા દેદાશાહે લાખોની સંપત્તિ સાત ક્ષેત્રમાં વાપરી નાંખી અને સુવર્ણસિદ્ધિનો પાઠ પુત્ર પેથડને આપ્યો. કમનસીબે સુવર્ણસિદ્ધિ થઈ નહિ. એટલે પેથડ ભયાનક ગરીબીમાં ફસડાઈ પડ્યો. કેટલીક વાર તો તેને ખાવાના પણ ફાંફાં પડતાં હતાં. આવી સ્થિતિમાં તે માંડવગઢમાં આવ્યો. ત્યાં ગ્યાસુદીન નામનો બાદશાહ રાજ કરતો હતો. ચીંથરેહાલ દશામાં નગરપ્રવેશ કરતાં શુકન સારા થતાં તેનો જીવ કાંઈક આશાયેશ પામ્યો. તેણે થોડી મદદ લઈને ઘીની દુકાન કરી. તેની પ્રામાણિકતાને લીધે દુકાન જામી ગઈ. એટલું જ નહિ પણ તેના તાજા શુદ્ધ ઘીનો બાદશાહ ગ્યાસુદીનને પણ આવશ્યકતા પડી. રોજ દાસી દુકાને આવે, અને બાદશાહના કુટુંબ માટે ઘી લઈ જાય. આમાં પીથા (પેથડ)ને એક મુશ્કેલી પેદા થઈ. દાસી ગમે તેવા સમયે મોડી મોડી પણ ઘી લેવા આવે એટલે પીથાને જિન પૂજામાં પણ વિક્ષેપ થવા લાગ્યો. પૈસા કરતાં પ્રભુપૂજાનું તેને મન ઘણું મહત્ત્વ હતું. એક દી દાસીને ઘી આપવાની ના પાડીને ધમકાવીને કાઢી મૂકી. પીથો તેની પાછળ પાછળ જ ચાલ્યો. જેવી દાસીએ બાદશાહને ફરિયાદ કરી કે પીથો પણ ત્યાં હાજર થઈ ગયો. તેણે કહ્યું, “પરવરદિગાર ! મેં આજે જાણી જોઈને આપની દાસીનું અપમાન કર્યું છે. આ રીતે આપ રોજ મારું ઘી મંગાવો છો પણ મને ભય છે કે કોક દી, કોઈ વેરી આ ઘીમાં ઝેર ભેળવી દે તો ? આના કરતાં આપને ત્યાં જ ગાયો રાખીને વલોણું કરાવીને રોજ તાજું ઘી મેળવાય તો કેવું સરસ ? આપ આ રીતે જ ધી પ્રાપ્ત કરો એવી આ સેવકની નમ્ર વિનંતી છે.” બાદશાહને પીથાની વાત હૈયામાં બરાબર પડી ગઈ. તેમણે તેનો અમલ કર્યો. આથી પીથાની જિનપૂજા બરાબર જામી ગઈ. ભગવંતની ભક્તિમાં તે રસતરબોળ થવા લાગ્યો.