________________ જૈન ઇતિહાસની ઝલકો [17] કુમારપાળની રાજા થવાની આગાહી કલિકાલસર્વજ્ઞ ભગવંતે કોડીનારમાં અ8મની આરાધના કરીને અંબિકાજીને હાજર કર્યા હતાં. સિદ્ધરાજને પુત્રપ્રાપ્તિની સંભાવના અંગે તેમને સવાલ કર્યો હતો, જેનો ઉત્તર સાફ નકારમાં હતો. અંબિકાજીએ કહ્યું હતું કે, “કુમારપાળ જ ગુજરાતનો રાજા થશે.” વિ. સં. ૧૧૧૯ના કાર્તિક સુદ ત્રીજે સિદ્ધરાજ મૃત્યુ પામ્યો હતો. તે વખતે સૂરિજી ખંભાતમાં ચાતુર્માસ હતા. કુમારે ત્યાં જઈને આશિષ મેળવી અને તે પછી તે પાટણ ગયો હતો. [168] બાલચન્દ્રનું પ્રતિષ્ઠા વખતનું કાવતરું વિ.સં. ૧૨૨૮માં હેમચંદ્રસૂરિજી મહારાજાએ પાટણમાં છેલ્લી અંજનશલાકા, પ્રતિષ્ઠા કરાવી હતી. તે વખતે લગ્નવેળા સાધવા માટે બાલચંદ્રમુનિને ઘટીયન્ટ લઈને બેસાડ્યા હતા. બાલચંદ્ર મનની મેલી મુરાદ બર લાવવા માટે જાણીબૂઝીને મુહૂર્તમાં ગરબડ કરી. અર્થાત્ લગ્નવેળા થઈ ગયાનું વહેલું જાહેર કર્યું. આમ કમુહૂર્ત અંજનશલાકાદિ થઈ ગયાં. આ વાતની કલિકાલસર્વજ્ઞ ભગવંતને પાછળથી ખબર પડી. તેમણે કહ્યું, “આ બહુ મોટી ભૂલ થઈ છે. આના કારણે પ્રતિષ્ઠા કરનારનું તથા પ્રતિમાજીનું આયુષ્ય ત્રણ વર્ષથી વધુ નહિ રહે.” (ાર બાદ છ માસ જીવ્યા. ત્યાર બાદ છ માસે કુમારપાળનું મૃત્યુ થયું. [169] હેમ-ખાડ કલકિાલસર્વજ્ઞ ભગવંતનો અગ્નિસંસ્કાર થયો ત્યારે હજારો લોકો એકઠા થયા હોઈ, ત્યાં રાખ લેવા માટે એટલી પડાપડી થઈ હતી કે રાખ ખલાસ થઈ ત્યારે તે જગાની માટી લોકો ઉઠાવવા લાગ્યા. એથી ત્યાં મોટો ખાડો પડી ગયો. તેનું નામ હેમખાડ પડી ગયું. [10] રામચન્દ્રસૂરિજીની પ્રભુ પાસે દૃષ્ટિયાચના અને બલિદાન કલિકાલસર્વજ્ઞ સૂરિજીએ પોતાની પાટ ઉપર જેમને ઉત્તરાધિકારી તરીકે નીમ્યા હતા તે રામચન્દ્રસૂરિજીએ આંખ ખોઈ હતી. (એક કે બેય) આ મહાકવિએ પોતાનાં કાવ્યોમાં અનેક ઠેકાણે પરમાત્માને પ્રાર્થના કરતાં દૃષ્ટિ માગી છે. હે દેવ ! મારી ઉપર કૃપા કરો, મને દૃષ્ટિ આપો.' આ દૃષ્ટિ એટલે બાહ્ય દષ્ટિ (આંખ) નહિ પરંતુ દિવ્યદૃષ્ટિ