________________ પરમાત્મશ્રદ્ધા-પ્રીતિને કાઢી નાખી, નરી ભૌતિકતાને ઠાંસીને ભરી દીધી છે. બહુ સગવડે જરૂરિયાતો અને ઇરછાઓ બહુ વધારી દીધી. લાઇટોન-રેફ્રિજરેટર વગેરે બહુ સાધનોએ અને સસ્તા પ્લાસ્ટીક ટેરેલિન આદિ આકર્ષક વિષયોએ ભોગવિલાસની વૃત્તિઓને બહેકાવી દીધી; ત્યાં પછી ત્યાગ, અને સંયમ, સંતોષ અને વ્રતનિયમ તો સૂકાઈ જ ગયાં. રેડિયો ને છાપાથી આંતરરાષ્ટ્રિય સમાચારો બહુ સુલભ થતાં જીવન રાજકથા-દશકથા-ત્રીકથા-કીતુક-તમાશા અને લહ-જિજ્ઞાસા વગેરે અનર્થ દંડના પાપોથી ભરચક બની ગયા. ત્યાં પછી સત્કથા, ધર્મકથા, જિનવાણી-શ્રવણ, શાસ્ત્રસ્વાધ્યાય તથા તીર્થંકર પરમાત્મા અને મહાન આત્માઓનાં જીવનચરિત્રોનાં વારંવાર પરિશીલન ક્યાં ઊભા રહે ? વિચારો આજે જીવનમાં શું વધ્યું ? અને શું ઘટ્યું ? ધર્મ વધ્યો ને પાપ ઘટ્યાં ? કે પાપ વધી ગયાં ને ધર્મ ઘટી ગયો ? આજે રાત્રિભોજન કેટલું બધું ફ્લાઈ ગયું છે ? તે ય ધંધાનોકરીના નામ હેઠળ કદાચ રાત્રે ભાણે બેસીને એક જ બેઠકે ખાઈ લેતા હોત તો તો હજી ય મનમાં ન છૂટકાનું માનતા હોતા ને અફ્સોસી હોત, પણ એનાં ઓઠા હેઠળ રાત્રે ચા-પાણીનાસ્તા અને રવિવારે રજા છતાં ય ખુશમિશાલ રાત્રિભોજન હોંશથી કરાતું હોય ત્યાં અફ્સોસી શાની ? ત્યારે જે પાપ પર અફ્સોસી જ નહિ. એ પાપ મિથ્યાત્વમાં જ લઈ જાય ને ? આમાં ય વિજ્ઞાન જવાબદાર છે. વિજ્ઞાને એવા ડેઝલિંગ લાઇટ, ઝગારા મારતા પ્રકાશ આપ્યા કે એમાં પછી મનને કાંઈ રાત્રિ જેવું કાંક અંધારા જેવું લાગે જ નહિ, તેથી કશો સંકોચ અરેકારો અફ્સોસ [વિજ્ઞાનના આકર્ષણમાં તણવા જેવું નથી. 105
