________________ ઇન્દ્રના હાથીએ હાથીએ 8-8 સ્ટ, ને એકેકી સૂંઠ પર 8-8 દંતશૂળ, તે એકેકો દંતશૂળ ખાલી કોરાધાકોર નહિ, પણ 8-8 વાવડીવાળો, જે એકેક વાવડીમાં લાખ-લાખ પાંખડીના આઠ-આઠ કમળ ને દરેક પાંખડી પર નૃત્ય કરતા દેવ-દેવી! હવે આ જોઈને દશાર્ણભદ્રનો પોતાના ઠાઠનો સંતોષ, મદ ગર્વ ક્યાં ઊભો રહે? તો પછી શું એ નિરાશ થઈ દબાઈ ગયા? ભાન તો થઈ ગયું કે “મારો શો ઠાઠ છે ? વાહ ! કેવો ઇન્દ્રનો ઠાઠ ! મારા પ્રભુના કેવા ઊંચા ભક્ત ! અનુમોદના તો થઈ પણ પછી શું માંડવાળ કરી કે “ભાઈ ! પ્રભુને ઊંચા ઠાઠથી વંદન કરવાના આપણા શા ગજા? ના, જોયું કે ઇન્દ્રનો આ ઠાઠ ઊંચો. તો શું મારી પાસે કોઈ ઊંચો ઠાઠ છે ? હા છે, સર્વ પાપત્યાગપૂર્વક ચારિત્ર લઈને પ્રભુનાં ચરણે કરાતું જીવન સમર્પણ એ ઊંચો ઠાઠ, ઊંચી ભકિત છે.' પણ આ કરવા તો એકાએક જ બધું મૂકવું પડે. મોટું રાજ્યસુખ, 500 રાણીઓનાં સુખ, ઊંચા વૈભવ વિલાસનાં સુખ, આ બધું એકદમ જ મૂકવું પડે; તે ય એમાંના કોઈની ય સાથે વાતવિચાર કે કશાની ય ગોઠવણ-વ્યવસ્થા કર્યા વિના જ. આ કેમ બને? બને, સર્વોથી બને, સત્ત્વ આત્માની અંદર ભર્યું પડ્યું છે. જ્યારે એ બહારમાં વિકસાવવાનું હોય છે અને જેણે જેણે સત્વ બહારમાં વિકસાવવાનું કર્યું છે, એ કંઈ કોઈ બહારની ચીજમાંથી ઉધાર ઉછીનું માગી લાવીને નહિ, કિન્તુ પોતાની અંદરમાંથી જ બહાર કાઢીને... ભ્રમણામાં રહેવા જેવું નથી કે “શું કરીએ ભાઈ? આપણામાં એવું સત્વ નથી, આપણે શું કરી શકીએ ? આ ભ્રમ છે. સત્ત્વ આપણી અંદરમાં જ છે. સત્ત્વ ઉપર આવરણ ચડ્યું છે. મિથ્યા જ્ઞાનનું, મોહનું અને વીયતરાયનું. એ ફગાવી દઈએ એટલી જ વાર. મેઘકુમારમાં સત્ત્વ હતું, ત્યારે તો રાજશાહી સુખવિલાસ સમજીને જ ફગાવી દઈ ત્રિલોકનાથ મહાવીરપ્રભુ પાસે ચારિત્ર લીધેલું. પણ સત્ત્વ વિકસાવવા ઉપર દષ્ટાંતો 65
