________________ (2) એમાં વળી “બસ આ પ્રતિકૂળતા સામે આમ કરું, ને તેમ છે તો એ કુદરતનો સામનો કર્યો. પરિણામે વધુ માર ખાય છે ! ત્યારે, આવી કોઈ વિષયચિંતા ન રાખી તો કેટલું બધું બચી જવાય ? માનતા નહિ કે સીધી લાઇને ચાલવા જતાં, યાને ન્યાય, નીતિ, ધૈર્ય, સહિષ્ણુતા, ઉદારતા વગેરેથી જીવન જીવવા જતાં બધું બગડી જ જાય છે, ને એથી ઊલટા વર્તતાં સઘળું સુધરી જાય છે. આવું માનતા કરતા નહિ. આ ભ્રમણા છે. ઊંધા વર્તતાં પુણ્ય વધતું નથી, ને પાપ ઘટતું નથી. કેઈ માણસો એમ પછાડ ખાઈ ગયા ! સાવ ખતમ થઈ ગયા ! જુઓ સટોડિયાના હાલ ! જુઓ ખોટા સાહસના કરુણ અંજામ ! માટે એવી ખોટી મહેનત નકામી છે. વિષયચિંતા એ ખોટી મહેનત છે. મળ્યું, ભોગવી લીધું, એ. જુદી વસ્તુ છે અને એ વિષયની ભારે ચિંતા, ચોંટ, કાળજી, હાય-વોય વગેરે કર્યું એ ખતરનાક છે. મનને દૂબળું કરનારું છે, અઢળક પાપના પૂંજ ઊભા કરનારું છે. વિષયચિંતામાં ઘસડાયેલો શ્રેષ્ઠિપુત્ર અહીં આવીને ઊભો છે. ભરદરબારે એનાં કપડાં ઉતારી લેવાય છે! દ્રૌપદીનાં ચીર ખેચાયાં, પરંતુ સતીત્વના પ્રભાવે અંદર પૂરાતાં ગયાં. અહીં ક્યાં છે પૂરાવાનું? પલકમાં કપડાં ઊતરાઈ જતાં ભરદરબારે નાગો ટાટ ઊભો ! રાજા કહે છે, “કેમ ? સખી કે સખો ? આ હરામખોરી ? બદમાશ ! હવે એનું ફળ દેખાડું છું.” વિષયરસની ભયંકર સજા : રાજા ગુસ્સે થઈને તરત મંત્રીને હુકમ કરે છે, “લઈ જાઓ આ પાપીને, આંખો ફોડી નખાવો, નાક કાપી નખાવો, જીભ કટાવી નાખો અને એના શરીરની ચામડી ઉઝરડાવી નાખો, એના શરીર પર કડકડતા લૂણ-મરચાંનાં પાણી અનોખો વાર્તાસંગ્રહ 24