________________ ૯૬પપ 5073 - 7744 13725. 7744 13725 13725 2 જા મંડલમાં ચંદ્રની મુહૂર્તમાં ગતિ = , 39 S-+ 3SSY - યો. વધારો = 5077 339- યો. 15 માં મંડલમાં ચંદ્રની મુહૂર્તમાં ગતિ = 3 ૬૫-યો. (પ્રતિમંડલે ગતિમાં વધારો)x૧૪ + 50733 5125 ૬૧૬૬-યો. = (15 માં મંડલે ચંદ્રની ગતિ) ચંદ્રની દષ્ટિપથપ્રાપ્તિ અને પ્રકાશ ક્ષેત્ર (ઉદય-અસ્ત વચ્ચેનું અંતર) (1) 1 લા મંડલમાં ચંદ્રની દૃષ્ટિપથપ્રાપ્તિ 315089 યો. પરિક્ષેપ x 8 અથવા 5073 -93-યો. x 18 મુ. = ૯૪પર૬.૭ યો. 1 લા મંડલમાં ચંદ્રના ઉદય-અસ્ત વચ્ચેનું અંતર = ૯૪પર૬.૭ યો. - દષ્ટિપથપ્રાપ્તિ = 47263.35 લો. પ્રશ્ન : અત્યંતર મંડલમાં દિવસ 18 મુહૂર્ત અથવા જે ભાગ છે, તથા રાત 12 મુહૂર્ત અથવા જે ભાગ છે તો, ચંદ્રની દૃષ્ટિપથપ્રાપ્તિ માટે આ સાથે કેમ ન ગુણ્યા ? ઉત્તર : દિવસ અને સૂર્યને સંબંધ છે. : સૂર્યની હાજરીને દિવસ કહે છે પણ રાત અને ચંદ્રને સંબંધ નથી . સૂર્યની ગેરહાજરીને જ રાત કહે છે. ચંદ્રનો ઉદય સૂર્યની હાજરીમાં થઇ શકે છે પણ દિવસ હોવાથી દેખી શકાતો નથી, સૂર્યાસ્ત બાદ તે દેખાય છે. માટે ચંદ્રની દૃષ્ટિપથપ્રાપ્તિ માટે છે થી ગુણવાને બદલે 8 થી ગણવામાં આવે છે. કારણ કે ચંદ્ર પણ સૂર્યની જેમ અત્યંતર મંડલમાં હોવાથી લાંબો સમય જોઇ શકાય. માટે ત્યાં તે ભાગ અને
