________________ 26 7 દ્વાર ૭૭મું - સ્થિતકલ્પ (i) દ્વાદશાવર્ત વગેરે વંદન કરવા. બધા સાધુ-સાધ્વીઓએ પર્યાય પ્રમાણે વડિલને બન્ને પ્રકારનું કૃતિકર્મ કરવું. પર્યાયથી વડિલ એવા પણ સાધ્વીઓએ આજના દીક્ષિત સાધુને વંદન કરવું, સાધુએ તેમને વંદન ન કરવું, કેમકે ધર્મમાં પુરુષ પ્રધાન છે. પરીક્ષાના પેપર સહેલા પણ હોય છે અને અઘરા પણ હોય છે. પરીક્ષામાં કેટલું પૂછાવાનું ? છતાં હોંશિયાર વિદ્યાર્થીને બધું જ (ન પૂછાયેલ) પણ આવડતું હોવું જોઈએ. કેટલાક જીવો હસતા હસતા બાહ્ય સુંદર વાતાવરણમાં ક્ષપકશ્રેણેિ આરોહણ કરીને કેવળજ્ઞાન પામે છે. જેમકે પૃથ્વીચંદ્ર રાજસિંહાસન પર બેઠા બેઠા, ગુણસાગર લગ્નની ચોરીમાં, ભરતચક્રવર્તી અરિસાભવનમાં કેવળજ્ઞાન પામ્યા. કેટલાક જીવો ભારે તપ વગેરે કરતા, ઉપસર્ગો સહન કરતા વગેરે પ્રતિકૂળ વાતાવરણમાં ક્ષપકશ્રેણિ આરોહણ કરીને કેવળજ્ઞાન પામે છે. જેમકે ગજસુકુમાલમુનિ, ખંધકમુનિ, અંધક સૂરિના 500 શિષ્યો, મેતારજ મુનિ વગેરે. જેમ પરીક્ષામાં પ્રશ્નો થોડા હોય. છતાં બધું જ જ્ઞાન હોય તે વિદ્યાર્થી વિશારદ ગણાય. તેમ બધા જ પ્રકારના અનુકૂળ-પ્રતિકૂળ સંયોગોમાં અર્થાતુ ચક્રવર્તિપણાની સહિબીમાં કે મરણાંત કષ્ટોમાં સમાધિ જાળવવાનું સત્ત્વ જેની પાસે લબ્ધિરૂપે પણ હોય છે તેઓ જ ક્ષપકશ્રેણિ આરોહણ કરીને કેવળજ્ઞાન પામી શકે છે. પ્રભુ આપણને પૂછે છે - તું જયાં ઉપસ્થિત હોય ત્યાં તારો ઉપયોગ હોય છે ખરો?
